Sorasio e.a. t. Italië, EHRM 14 november 2023 (ontv.besl.), nrs. 56888/16 e.a.

In 2004 is grond van Sorasio e.a. onteigend. Later bleek dat ten onrechte te zijn gebeurd en werd besloten dat ofwel de grond moest worden gerestitueerd, ofwel een vergoeding moest worden gegeven. Vervolgens bleek dat restitutie toch niet mogelijk was. Daarom is de betrokkenen een marktconforme schadeloosstelling aangeboden, opgehoogd met 10% vanwege de ondervonden immateriële schade. Het EHRM acht dit een voldoende genoegdoening, zeker nu ook de schending van de eigendomsrechten is erkend, en oordeelt daarom dat klagers zich geen slachtoffer meer kunnen noemen van een EVRM-schending. De klacht is daarom niet-ontvankelijk.

Sparkasse Südpfalz, HvJ EU 14 december 2023, zaak C-206/22

Een bankmedewerker had vakantiedagen opgenomen, maar tijdens zijn vakantie moest hij in quarantaine gaan omdat hij contact had gehad met een met COVID-19 besmet persoon. Daarbij kwam de vraag op of hij zijn vrije dagen dan moest terugkrijgen. Het Hof erkent dat quarantaine een onvoorziene en onbeïnvloedbare gebeurtenis is die, anders dan ziekte, geen arbeidsongeschiktheid oplevert. Wel kan een werknemer tijdens quarantaine uitrusten en ontspannen, wat de doelstellingen zijn van vakantieverlof. Hoewel iemand zijn vrije tijd dan niet helemaal naar eigen inzicht kan benutten, is er bij quarantaineverplichtingen dus geen verplichting om iemand zijn vrije dagen terug te geven.

Ştefan-Gabriel Mocanu e.a. t. Roemenië, EHRM 12 december 2023, nrs. 34323/21 en 8 andere

Mocanu e.a. zijn slachtoffer geworden van het geweld waarmee in 1990 de antiregeringsprotesten in Boekarest werden onderdrukt. In 2014 heeft het Hof geoordeeld dat de lange duur van het onderzoek en de tekortkomingen daarin in strijd waren met art. 2 en 3 EVRM. Inmiddels zijn nadere procedurele beslissingen genomen, waardoor het Hof de zaak ‘nieuw’ genoeg vindt om die te behandelen, maar de vertragingen en tekortkomingen zijn nog steeds niet opgelost. De strijd met het EVRM is daardoor niet weggenomen. Het Hof benadrukt dat in het licht van art. 46 EVRM snel alsnog de nodige onderzoeksmaatregelen moeten worden genomen.

Syndicat National Des Journalistes e.a. t. Frankrijk, EHRM 14 december 2023, nr. 41236/18

In een zaak over winstdelingsreserves bij Wolters Kluwer Frankrijk oordeelden drie raadsheren van de Franse Cour de Cassation die ook regelmatig betaalde opleidingen voor Wolters Kluwer verzorgen. De Franse Hoge Raad van Justitie (CSM) oordeelde dat hierdoor de objectieve onpartijdigheid geraakt kon zijn en dat de raadsheren zich hadden moeten verschonen, maar achtte de kwestie niet erg genoeg om tuchtrechtelijke sancties op te leggen. Het EHRM stemt in met het oordeel van de CSM, al acht het het belangrijk dat rechters trainingen kunnen verzorgen, en stelt vast dat art. 6 lid 1 EVRM in deze zaak is geschonden.

Tena Arregui t. Spanje, EHRM 11 januari 2024, nr. 42541/18

In het kader van een intern onderzoek binnen een politieke partij werd de e-mailcorrespondentie gemonitord van partijlid P. Daarbij werden verschillende mails die een bestuurslid van de partij vanaf zijn privéaccount had verstuurd onderschept en aan andere seniorleden doorgestuurd. Het EHRM erkent dat dit een ernstige inmenging in het briefgeheim oplevert, maar wijst op de bijzondere context van een interne kwestie binnen een politieke partij. Daarbij is verdergaande monitoring mogelijk, mits voldoende waarborgen worden geboden. In dit geval was de redengeving voor de interceptie en het doorsturen niet onredelijk of willekeurig. Art. 8 EVRM is daarom niet geschonden.

Timpau t. Roemenië, EHRM 5 december 2023, nr. 70267/17

Klachten over een docente Orthodoxe Religie leidden er in 2015 toe dat de aartsbisschop zijn toestemming introk voor haar optreden als godsdienstdocent. Dit leidde vervolgens tot haar ontslag. De nationale rechters konden het onderliggende aartsbisschoppelijke besluit niet toetsen omdat dit tot de exclusieve bevoegdheid van de kerkelijke rechtbanken behoorde. Daardoor was er geen geschil over een ‘recht’ in de zin van art. 6 lid 1 EVRM. Het ontslag heeft verder weliswaar inbreuk gemaakt op haar privéleven, maar het Hof acht het besluit in de omstandigheden van het geval niet ongerechtvaardigd. Art. 8 EVRM is dus niet geschonden.

V t. Tsjechië, EHRM 7 december 2023, nr. 26074/18

Een agressieve en gewelddadige psychiatrische patiënt was opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, maar toen hij daar een medewerker aanviel, werd de politie erbij geroepen. Die paste een nekklemtechniek toe en taserde de patiënt, die later overleed. Het Hof oordeelt dat in beginsel het medisch personeel voldoende middelen moet hebben om om te gaan met gewelddadige patiënten. Regelgeving moet duidelijke grenzen stellen aan de inzet van een taser (zeker bij psychiatrische patiënten) en de politie en medisch personeel moet goed worden getraind. Op al deze punten bestonden in Tsjechië tekortkomingen, zodat art. 2 EVRM is geschonden.

Vučković t. Kroatië, EHRM 12 december 2023, nr. 15798/20

Een verpleegster is verschillende malen door een ambulancemedewerker aangerand. Deze is daarvoor in eerste aanleg veroordeeld tot 10 maanden gevangenisstraf, maar in hoger beroep is deze straf omgezet in een taakstraf. Het EHRM heeft begrip voor het feit dat taakstraffen steeds vaker worden opgelegd, maar legt uit dat juist bij seksueel geweld tegen vrouwen zwaardere maatregelen aangewezen zijn. Ook overweegt het dat door de taakstraf in deze zaak onvoldoende recht werd gedaan aan het leed van de verpleegster en het gebrek aan berouw bij de dader. Door het opleggen van de taakstraf is art. 3 EVRM dan ook geschonden.

Waldner t. Frankrijk, EHRM 7 december 2023, nr. 26604/16

In Frankrijk gold tot 2006 de regeling dat zzp’ers die lid waren van een goedgekeurde accountancyvereniging 20% aftrek kregen van hun belastbaar inkomen. In 2006 is dit vervangen door een regeling waarbij voor niet-leden juist 25% bij hun belastbaar inkomen wordt opgeteld. Het EHRM acht de doelstellingen van deze regeling legitiem en wijst op de ruime beoordelingsmarge op belastingrechtelijk gebied. De onderhavige regeling is echter gebaseerd op onterechte ficties en gaat uit van kwade trouw, zonder dat daar een goede reden voor bestaat. De regeling ontbeert daardoor een redelijke basis en is in strijd met art. 1 EP EVRM.

Wiegandová t. Tsjechië, EHRM 11 januari 2024, nr. 51391/19

Wiegandová heeft in 2003 een pand geërfd dat haar overleden partner eerder had verworven door restitutie. Toen het pand nog in staatseigendom was, is het opgedeeld in appartementen die werden beheerd door een woningbouwcorporatie. Bij de restitutie is een compromisregeling getroffen waarbij erfdienstbaarheden op de appartementen kwamen te rusten ten voordele van de woningbouwcorporatie. Deze maken volgens het EHRM weliswaar inbreuk op Wiegandová’s eigendomsrecht, maar deze inbreuk is niet disproportioneel. Wiegandová had kunnen weten van de erfdienstbaarheden, die niet zeer belastend zijn gebleken en bovendien een legitiem doel dienen. Art. 1 EP EVRM is dan ook niet geschonden.