Jurišić t. Kroatië (nr. 2), EHRM 7 juli 2022, nr. 8000/21

In januari 2020 heeft het EHRM in een eerdere uitspraak in een door Jurišić aangespannen zaak geoordeeld dat de nationale autoriteiten ten onrechte geen uitvoering hadden gegeven aan een contactregeling tussen Jurišić en zijn zoon. Ook na die uitspraak is het contact niet hersteld. Het EHRM ziet hierin voldoende nieuwe feiten om deze zaak te beoordelen, al ligt de tenuitvoerlegging van de eerdere uitspraak nog voor bij het Comité van Ministers. Het ziet nu echter geen schending van art. 8 EVRM, nu Jurišić zelf onvoldoende heeft gedaan om mee te werken aan een effectief herstel van het contact.

EPIC Financial Consulting, HvJ EU 14 juli 2022, gev. zaken C-274/21 en C-271/21

In een aanbestedingsgeschil rondom de aankoop van antigeentests is een geschil ontstaan tussen de Oostenrijkse staat en een private partij. De overheidsopdracht is niet van te voren bekendgemaakt. In een dergelijke situatie gelden volgens het Oostenrijkse recht verschillende verplichtingen voor de eisende partij en de rechter, bijvoorbeeld om vast te stellen op welke aanbestedingsprocedure de eisen precies betrekking hebben. Daarbij kan de eisende partij bovendien vaak niet voorzien hoe hoog de griffierechten zullen zijn. Het HvJ acht dergelijke eisen onevenredig en in strijd met het recht op een doeltreffende voorziening in rechte, zoals vastgelegd in art. 47 Hv.

Dimici t. Turkije, EHRM 5 juli 2022, nr. 70133/16

In de oprichtingsakte van een in 1563 opgerichte stichting staat vermeld dat de stichting moet worden beheerd door afstammelingen van de oprichter. De extra inkomsten die de stichting verwerft komen alleen aan mannelijke afstammelingen ten goede. Nu de nationale rechter de bepalingen van de stichtingsakte wilde respecteren heeft Necmiye Dimici nooit van deze inkomsten kunnen profiteren. Het EHRM oordeelt dat nationale rechters een positieve verplichting hebben om het gelijkheidsbeginsel te beschermen, ook als uit (zeer oude) contracten iets anders voortvloeit. Bij gebreke aan een rechtvaardiging is art. 1 EP jo. art. 14 EVRM geschonden.

Chocholac t. Slowakije, EHRM 7 juli 2022, nr. 81292/17

Bij een routinecontrole wordt bij een man die een levenslange gevangenisstraf uitzit wat pornografisch materiaal aangetroffen. Daarvoor krijgt hij een tuchtrechtelijke waarschuwing. Het EHRM merkt op dat klager het materiaal puur voor eigen gebruik onder zich had en dat er geen risico was voor de goede zeden of de rust in de gevangenis. Ondanks de ruime margin of appreciation die staten hebben bij het beschermen van de goede zeden, ziet het onvoldoende redenen voor het opleggen van de waarschuwing. Die is dan ook in strijd met art. 8 EVRM.

Association of Civil Servants and Union for Collective Bargaining e.a. t. Duitsland, EHRM 5 juli 2022, nr. 815/18 en 4 andere

Drie Duitse vakbonden hebben bij het Bundesverfassungsgericht zonder succes bezwaar gemaakt tegen wetgeving waardoor, wanneer binnen een ‘business unit’ verschillende cao’s gelden, de cao van de kleinste vakbond buiten toepassing blijft. Het EHRM benadrukt dat het recht op collectieve onderhandelingen geen recht op een cao omvat. Bovendien zijn er goede redenen om voor de Duitse regeling te kiezen en bestaan soortgelijke regelingen ook elders. Mede gelet op de ruime margin of appreciation oordeelt het Hof dat art. 11 EVRM niet is geschonden.

A.B. e.a. t. Polen, EHRM 30 juni 2022, nr. 42907/17

Een groepje Tsjetsjeense vluchtelingen heeft in 2017 vergeefs tot 33 keer toe geprobeerd via Belarus Polen binnen te komen. De groep is stelselmatig teruggestuurd naar Belarus, ook al stelden de vluchtelingen asiel te willen aanvragen uit angst voor mishandeling in Tsjetsjenië. Ook een interimmaatregel van het EHRM leidde niet tot toelating. Het EHRM acht het automatische terugsturen in strijd met het refoulementverbod zoals dat voortvloeit uit art. 13 EVRM en met art. 4 P4 EVRM (verbod op groepsgewijze uitzetting). Het handelen in strijd met de interimmaatregel levert een schending op van art. 34 EVRM.

Akkad t. Turkije, EHRM 21 juni 2022, nr. 1557/19

Een Syrische vluchteling in Turkije heeft geprobeerd om naar Griekenland te reizen, maar hij is bij de grens aangehouden. Hij is in hechtenis genomen en uiteindelijk, na een reis van 20 uur met handboeien om, naar het noorden van Syrië uitgezet. Volgens de regering ging de vluchteling vrijwillig terug en had hij een verklaring ondertekend, maar volgens het EHRM is die vrijwilligheid onvoldoende gebleken. De risico’s in Syrië zijn onvoldoende onderzocht, er was geen effectief rechtsmiddel beschikbaar en de hechtenis berustte niet op een geldige wettelijke grondslag. Gelet daarop zijn art. 3, 5 en 13 EVRM geschonden.

Boutaffala t. België, EHRM 28 juni 2022, nr. 20762/19

Boutaffala is bij zijn arrestatie geslagen met een wapenstok. Daarnaar is een onderzoek ingesteld, dat niet heeft geleid tot een vervolging. België heeft later wel een eenzijdige verklaring bij het EHRM afgelegd waarin werd erkend dat art. 3 EVRM was geschonden. Boutaffala zelf is vervolgd vanwege agressie jegens de politie. In deze zaak heeft de nationale rechter geen rekening gehouden met de eenzijdige verklaring. Het EHRM acht dat niet in strijd met art. 46 jo. 3 EVRM, maar oordeelt wel dat de nationale rechter er te weinig aandacht aan heeft besteed bij de bewijswaardering, in strijd met art. 6 EVRM.

BTS Holding, A.S. t. Slowakije, EHRM 30 juni 2022, nr. 55617/17

Naar aanleiding van een financieel geschil tussen een onderneming en een semi-overheidsorgaan is gevraagd om arbitrage door het ICC Tribunal in Parijs, zoals tussen partijen eerder overeen was gekomen. De onderneming is in het gelijk gesteld en heeft geprobeerd om het arbitrale vonnis in Slowakije ten uitvoer te laten leggen, maar de bevoegde rechters hebben dit geweigerd. Het EHRM oordeelt dat die weigering niet in overeenstemming was met het nationale en internationale recht. Bovendien diende de weigering geen kenbaar algemeen belang en is in het oordeel onvoldoende rekening gehouden met de belangen van klager. Schending art. 1 EP EVRM.

Grosam t. Tsjechië, EHRM 23 juni 2022, nr. 19750/13

Een deurwaarder is onderworpen aan een tuchtprocedure bij de tuchtkamer van het Tsjechische administratieve hooggerechtshof. Het EHRM stelt vast dat er bij de benoeming van ‘leken’-rechters in die kamer (die deels afkomstig zijn uit dezelfde beroepsgroep) tekortkomingen zijn in de zorgvuldigheid. Daarnaast zijn er te weinig waarborgen tegen druk van buiten. Dit wordt niet voldoende gecompenseerd door de toetsingsmogelijkheid van het Constitutionele Hof, nu dat niet beschikt over ‘full jurisdiction’. Art. 6 lid 1 EVRM is dan ook geschonden, zo stelt het Hof met 4 stemmen tegen 3 vast.