Direktor na Glavna direktsia „Natsionalna politsia“ pri MVR – Sofia, HvJ EU (GK) 30 januari 2024, zaak C-118/22

In Bulgarije worden standaard biometrische en andere persoonsgegevens bewaard van mensen die onherroepelijk strafrechtelijk zijn veroordeeld wegens ambtshalve vervolgbare, opzettelijk gepleegde strafbare feiten. Het HvJ EU acht dat op zichzelf begrijpelijk vanwege het doel van criminaliteitsbestrijding en strafrechtspleging. Bij rehabilitatie moet echter een uitzondering kunnen worden gemaakt. Daarnaast mag zo’n bewaringsregeling niet te algemeen en te absoluut zijn, maar moet rekening worden gehouden met verschillende omstandigheden die maken dat het strikt noodzakelijk is om biometrische gegevens te bewaren. Ook moet differentiatie mogelijk zijn in de bewaartermijn.

Ðurić t. Servië, EHRM 6 februari 2024, nr. 24989/17

Een dertienjarige jongen is gewond geraakt toen hij experimenteerde met explosieven die vermoedelijk afkomstig waren uit het eerdere gewapende conflict in Servië. Later vroegen hij en zijn moeder een uitkering aan wegens arbeidsongeschiktheid die het resultaat was van een oorlogssituatie. Op nationaal niveau werd geoordeeld dat de situatie van de jongen niet binnen het bereik van de regeling viel. Het Hof overweegt dat daarbij onredelijk hoge en inflexibele bewijseisen werden gesteld. Bovendien was er geen openbare zitting en heeft de jongen te weinig mogelijkheden gekregen om zijn zaak goed te presenteren. Daardoor is art. 6 lid 1 EVRM geschonden.

Hamzayan t. Armenië, EHRM 6 februari 2024, nr. 43082/14

Een Jehova’s Getuige in Nagorno-Karabach heeft met een vriendin een bezoek gebracht aan N., die eerder interesse toonde in het geloof. Tijdens het bezoek viel de politie binnen en werden de Jehova’s Getuigen aangehouden, werden hun spullen doorzocht en werden ze meegenomen naar het politiebureau. Uiteindelijk is hen op niet geheel duidelijke gronden een boete opgelegd. Het EHRM oordeelt dat hiermee evident inbreuk is gemaakt op de godsdienstvrijheid. Voor het opleggen van de boete bestond geen duidelijke wettelijke grondslag, zodat art. 9 EVRM is geschonden.

Landeshauptmann von Wien (Regroupement familial avec un mineur réfugié), HvJ EU 30 januari 2024, zaak C-560/20

Een alleenstaande minderjarige vluchteling met een erkende asielstatus heeft verzocht om gezinshereniging vlak voordat hij meerderjarig zou worden. Het HvJ EU oordeelt dat dit niet in de weg kan staan aan de bijzondere status die minderjarige asielzoekers bij gezinshereniging hebben. Ook hoeven minderjarige asielzoekers niet zelf te voldoen aan de eisen van  voldoende inkomen, huisvestiging etc. om het gezin te onderhouden, in het licht van art. 7 en 24 Hv. De ernstig zieke, volledig van de ouders afhankelijke zus van de asielzoeker moet gelet op art. 7 en 24 Hv ook worden toegelaten, ook al is zij meerderjarig.

J.A. en A.A. t. Turkije, EHRM 6 februari 2024, nr. 80206/17

Twee Irakese vluchtelingen zijn na een IS-bombardement in Irak naar Turkije gevlucht. Hun asielverzoeken zijn afgewezen omdat ze enkele tekortkomingen vertoonden; zij moesten Turkije binnen vijftien dagen verlaten. Het Hof oordeelt dat ten tijde van de beoordeling van het asielverzoek de situatie in de relevante Irakese regio gevaarlijk, volatiel en humanitair bijzonder slecht was. De vluchtelingen hebben bovendien voldoende aannemelijk gemaakt dat zij vanwege die situatie zijn gevlucht. In die omstandigheden konden de autoriteiten hen niet zonder nader onderzoek terugsturen naar Irak. Om te beoordelen of dat nu wel kan, is een nieuw, ex nunc uit te voeren onderzoek nodig.

Pintus t. Italië, EHRM 1 februari 2024, nr. 35943/18

Een veroordeelde met een psychiatrische stoornis moest eigenlijk worden opgenomen in een gespecialiseerde instelling, maar omdat daar geen ruimte was, is hij gedetineerd in een reguliere gevangenis. Daar ontwikkelde hij suïcidale gedachten en ging hij over tot zelfbeschadiging. Het EHRM oordeelt echter dat de gevangenisautoriteiten voldoende hebben gedaan om het risico voor het leven van de gevangene tegen te gaan. Ook is hem goede en gespecialiseerde zorg geboden en zijn veel inspanningen verricht om hem zo snel mogelijk over te plaatsen naar een passende instelling. Art. 2 en 3 EVRM zijn dan ook niet geschonden.

Ramadan t. Frankrijk, EHRM 9 januari 2024 (ontv.besl.), nr. 23443/23

De islamitische intellectueel Ramadan is in 2018 beschuldigd van verkrachting van onder meer X. In een nieuw boek heeft Ramadan de naam van X expliciet genoemd, net als in berichtgeving rondom de publicatie daarvan. Hij is vervolgens veroordeeld tot een schadevergoeding vanwege verspreiding van de naam van een slachtoffer in een zedenzaak. Het EHRM oordeelt dat art. 10 EVRM hierdoor niet is geschonden. Om zijn eigen reputatie en belangen te kunnen verdedigen had Ramadan de naam van X niet hoeven noemen. Ook had hij kunnen voorzien dat hij, door dat te doen, zou handelen in strijd met de relevante wetgeving.

Sardar Babayev t. Azerbeidzjan, EHRM 1 februari 2024, nrs. 34015/17 en 26896/18

In Azerbeidzjan is in 2016 een verbod gesteld op het leiden van religieuze rituelen door mensen die een opleiding in het buitenland hebben genoten. Omdat Babayev zijn opleiding heeft genoten in Iran, maar toch twee keer een islamitisch vrijdaggebed leidde, is hij op grond van deze wet veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf. Het EHRM ziet niet in hoe dit algemene verbod het gestelde doel kan dienen van bescherming van secularisme en bestrijding van religieus extremisme. De wettelijke regeling is dan ook evident in strijd met de godsdienstvrijheid (art. 9 EVRM).

Snijders t. Nederland, EHRM 6 februari 2024, nr. 56440/15

Snijders is veroordeeld tot achttien jaar gevangenisstraf wegens moord. Deze veroordeling was deels gebaseerd op getuigenverklaringen van X. X vreesde voor zijn veiligheid als hij tegen Snijders zou getuigen en werd daarom anoniem gehoord. Het EHRM acht overtuigend aangetoond dat X een bedreigde getuige was. Hoewel de veroordeling niet in doorslaggevende mate op X’ verklaringen was gebaseerd, onderzoekt het Hof of voldoende procedurele waarborgen zijn geboden. Dat was het geval, bijvoorbeeld doordat de verdediging wel schriftelijk vragen kon voorleggen en de rechterlijke inschatting en beoordelingen zorgvuldig zijn onderbouwd. Geen schending van art. 6 lid 1 en 3 (d) EVRM.

Symphony Environmental Technologies en Symphony Environmental/Parlement e.a., HvJ EU 31 januari 2024, zaak T-745/20

Symphony Environmental Technologies maakt producten uit oxo-biologisch afbreekbare kunststoffen. Zij is opgekomen tegen een verbod op het verhandelen van die producten dat is neergelegd in richtlijn 2019/904. Daarbij heeft zij een beroep gedaan op art. 16, 17 en 41 Hv. Het HvJ EU oordeelt dat het eigendomsrecht niet van toepassing is op een bestaand marktaandeel. Art. 41 Hv is evenmin van toepassing, omdat de inbreuk is gemaakt door een wetgevingshandeling en niet door een bestuurshandeling. Een beperking van de ondernemingsvrijheid is er wel, maar die is op grond van art. 52 lid 1 Hv gerechtvaardigd door milieu- en gezondheidsdoelstellingen.