Miljević t. Kroatië, EHRM 25 juni 2020, nr. 68317/13

Klager heeft zich als verdachte tijdens zijn slotwoorden in de rechtszaal beschuldigend uitgesproken over I.P., waarvan hij onder meer stelde dat deze andere getuigen onrechtmatig had beïnvloed. Op verzoek van I.P. werd klager hierop vervolgd en veroordeeld wegens smaad. Het EHRM overweegt dat hier niet alleen een botsing aan de orde is van reputatierechten en vrijheid van meningsuiting, maar dat ook het recht op een eerlijk proces moet worden meegewogen. Nu de uitingen van klager rechtstreeks op de zaak betrekking hadden en tijdens de rechtszaak werden gedaan, is de bestraffing volgens het Hof in strijd met art. 10 EVRM.

Moustahi t. Frankrijk, EHRM 25 juni 2020, nr. 9347/14

Twee kinderen (drie en vijf jaar oud) werden zonder begeleiding op een bootje van de Comoren naar Mayotte gezet. Het bootje werd onderschept en de kinderen werden onder de hoede geplaatst van een andere opvarende, M.A. Samen met M.A. werden zij een nacht in detentie gezet en de dag erna werden zij teruggestuurd naar de Comoren. Het Hof stelt vast dat het onder de hoede van M.A. plaatsen een willekeurige maatregel was en dat de gang van zaken schendingen oplevert van artikelen 3, 5, 8 en art. 4 P4 EVRM; ook was er geen effectief rechtsmiddel onder art. 13 EVRM.

Omorefe t. Spanje, EHRM 23 juni 2020, nr. 69339/16

Klaagsters zoontje werd snel na zijn geboorte opgenomen in een pleeggezin. Zonder klaagsters instemming werd hij enkele jaren later geadopteerd door dit gezin. Weliswaar was op nationaal niveau een rechterlijke uitspraak gedaan om contact tussen klaagster en het kind mogelijk te maken, maar daaraan is geen uitvoering gegeven. Het EHRM stelt om die reden en vanwege diverse tekortkomingen in de procedure een schending vast van art. 8 EVRM. Onder art. 46 EVRM beveelt het aan om alsnog contact mogelijk te maken tussen moeder en kind door de nationale uitspraak alsnog ten uitvoer te leggen of de nationale procedure te heropenen.

S.M. t. Kroatië, EHRM (GK) 25 juni 2020, nr. 60561/14

In een zaak over gedwongen prostitutie is de verdachte op nationaal niveau vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Een Kamer van het EHRM vond in 2018 al een schending van art. 4 EVRM in deze zaak vanwege tekortkomingen in het nationale onderzoek. De Grote Kamer bevestigt nu dit oordeel en verduidelijkt daarbij de betekenis van de verschillende bestanddelen van art. 4 EVRM en de positieve verplichtingen van de staat bij onderzoek naar mensenhandel en gedwongen prostitutie en seksuele uitbuiting.

Stavropoulos e.a. t. Griekenland, EHRM 25 juni 2020, nr. 52484/18

Bij de naamsregistratie van het kindje van klagers werd met de hand vermeld ‘naam gegeven’. Volgens klagers kon hieruit worden afgeleid dat zij het kindje niet hadden laten dopen, wat de enige andere manier is om een kind een naam te laten geven. Het EHRM ziet voldoende belang in de zaak om hem inhoudelijk te behandelen (art. 35 lid 3 (b) EVRM). De praktijk van het bijschrijven maakt volgens het Hof inbreuk op de godsdienstvrijheid en omdat er geen wettelijke basis voor bestaat is zij in strijd met art. 9 EVRM.

Tempel t. Tsjechië, EHRM 25 juni 2020, nr. 44151/12

Klager werd vrijgesproken van moord in eerste aanleg, maar in hoger beroep werd geoordeeld dat de bewijswaardering niet goed was geweest en de zaak werd terugverwezen voor herbeoordeling. Dit gebeurde uiteindelijk vier keer, tot bij de vijfde herbeoordeling (bij een andere rechtbank) klager alsnog schuldig werd bevonden. Het Hof stelt vast dat in deze bijzondere situatie sprake is geweest van een disfunctioneren in de rechtspraak. Het hof van beroep had eigenlijk zelf de bewijswaardering ter hand moeten nemen, maar heeft de zaak doelbewust net zolang terugverwezen tot de gewenste uitkomst werd bereikt. Schending art. 6 EVRM.

Vladimir Kharitonov t. Rusland, EHRM 23 juni 2020, nr. 10795/14

Klager onderhoudt een website die wordt gehost door een ‘shared webhosting’-provider. Deze provider maakte het mogelijk dat via één IP-adres veel verschillende websites met verschillende domeinnamen konden worden bereikt. Nadat op een van de andere websites mogelijk illegale inhoud was aangetroffen, besloot telecomtoezichthouder Roskomnadzor om het IP-adres te blokkeren; daardoor werd ook klagers (onschuldige) website onbereikbaar. Het Hof is van oordeel dat deze zeer brede maatregel niet voorzienbaar was op basis van de toepasselijke wetgeving. Gelet daarop is art. 10 EVRM geschonden. Daarnaast is onvoldoende toegang geboden tot een effectief rechtsmiddel.

A. en B. t. Roemenië, EHRM 2 juni 2020, nrs. 48442/16 en 48831/16

Klagers kwamen als bedreigde getuigen in aanmerking voor een getuigenbeschermingsprogramma. Zij hebben voor het EHRM geklaagd dat dit programma niet voldoende efficiënt was om hun recht op leven te beschermen. Het EHRM stelt enkele tekortkomingen in het programma vast, maar het merkt vooral op dat klagers zelf zich niet hebben gehouden aan diverse eisen en regels die als voorwaarden in het programma werden geformuleerd en dat zij zich erg provocatief hebben opgesteld. Gelet daarop is het van oordeel dat de autoriteiten alles hebben gedaan wat redelijkerwijs van hen kon worden gevergd in het licht van art. 2 EVRM.

Association Innocence en Danger en Association Enfance et Partage t. Frankrijk, EHRM 4 juni 2020, nrs. 15343/15 en 16806/15

De klagende organisaties zijn kinderbeschermingsorganisaties die betrokken waren in een procedure tegen de ouders van M. M. is overleden als gevolg van ernstige kindermishandeling door de ouders; deze zijn daarvoor tot 30 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Volgens de klagende organisaties zijn ook de nationale autoriteiten tekortgeschoten in hun verplichtingen om M. te beschermen. Het Hof verklaart de klacht ontvankelijk omdat de klagende organisaties de enige waren die de belangen van M. konden vertegenwoordigen. Het Hof oordeelt dat de verschillende betrokkenen (leraren, politie, sociaal werkers) inderdaad meer hadden kunnen doen; bovendien vertoonde het centrale informatiesysteem tekortkomingen. Schending art. 3 EVRM.

Baldassi e.a. t. Frankrijk, EHRM 11 juni 2020, nr. 15271/16

Klagers hebben in 2009 en 2010 in verschillende Franse supermarkten het publiek opgeroepen tot het boycotten van producten uit Israël. Zij zijn daarop strafrechtelijk veroordeeld wegens het oproepen tot discriminatie op basis van de nationale herkomst van de producenten. Het EHRM acht dat een voldoende voorzienbare veroordeling in het licht van art. 7 EVRM. Wel is het van oordeel dat door deze veroordeling de vrijheid van meningsuiting van art. 10 EVRM is geschonden, vooral nu het hier ging om een niet-gewelddadige oproep tot differentiatie (en niet tot discriminatie) in het kader van een politiek en openbaar debat.