Ministero della Giustizia (notarissen), HvJ EU 3 juni 2021, zaak C-914/19

In Italië is een leeftijdsgrens van 50 jaar vastgesteld om te kunnen deelnemen aan het vergelijkend onderzoek voor toegang tot het beroep van notaris. Volgens het Hof lijkt een dergelijke regeling niet de gestelde doelstellingen na te streven (waarborgen van een stabiele uitoefening van dit beroep gedurende een aanzienlijke periode voorafgaand aan de pensionering, beschermen van de goede werking van de notariële prerogatieven, en vergemakkelijken van generatievernieuwing en verjonging van de beroepsstand). Hoe dan ook gaat de regeling verder dan nodig is om die doelstellingen te verwezenlijken.

Milosavljević t. Servië, EHRM 25 mei 2021, nr. 57574/14

Een journalist heeft in een artikel verslag gedaan van de beschuldigingen aan het adres van het hoofd van een gemeentelijke dienst van aanranding van een minderjarig Romameisje. Later bleken die beschuldigingen ongegrond te zijn. De journalist is vervolgens wegens smaad veroordeeld tot een schadevergoeding. Het Hof acht dat niet onterecht, met name omdat de journalist in het artikel ongefundeerd had gesteld dat de betrokkene zich daadwerkelijk schuldig had gemaakt aan de aanranding. Het opleggen van een schadevergoedingsplicht is dan ook niet in strijd met art. 10 EVRM.

Jessica Marchi t. Italië, EHRM 27 mei 2021, nr. 54978/17

Een kind dat tijdelijk in pleegzorg was geplaatst bij een gezin is daar weer weggehaald toen bleek dat de echtgenoot verdacht werd van kinderpornografie. De klaagster heeft zich daartegen verzet, maar het EHRM is van oordeel dat de autoriteiten op goede gronden en na een zorgvuldige procedure hebben aangenomen dat het kind beter af zou zijn bij een ander pleeggezin. Daarnaast heeft klaagster – anders dan zij stelt – voldoende toegang gekregen tot de relevante stukken in haar dossier. Geen schending van art. 8 EVRM.

Big Brother Watch e.a. t. Verenigd Koninkrijk, EHRM (GK) 25 mei 2021, nrs. 58170/13, 62322/14 en 24960/15

In een zaak over bulkinterceptie oordeelt het EHRM dat er belangrijke verschillen zijn tussen gerichte surveillance en het grootschalig onderscheppen en analyseren van gegevens. Gelet op die verschillen identificeert het specifiek voor bulkinterceptie een aantal noodzakelijke waarborgen, waaronder voorafgaande autorisatie door een onafhankelijk orgaan, ‘end-to-end’-waarborgen die in iedere fase van het interceptieproces een proportionaliteitsbeoordeling mogelijk maken en een goede mate van toezicht en ex post facto rechtsbescherming. Daarnaast formuleert het EHRM verschillende bijzondere waarborgen voor doorgifte van gegevens naar het buitenland en voor het onderscheppen van vertrouwelijke (journalistieke) gegevens.

Centrum för Rättvisa t. Zweden, EHRM (GK) 25 mei 2021, nr. 35252/08

In een zaak over bulkinterceptie oordeelt het EHRM dat er belangrijke verschillen zijn tussen gerichte surveillance en het grootschalig onderscheppen en analyseren van gegevens. Gelet op die verschillen identificeert het specifiek voor bulkinterceptie een aantal noodzakelijke waarborgen, waaronder voorafgaande autorisatie door een onafhankelijk orgaan, ‘end-to-end’-waarborgen die in iedere fase van het interceptieproces een proportionaliteitsbeoordeling mogelijk maken en een goede mate van toezicht en ex post facto rechtsbescherming. Hoewel het Zweedse bulkinterceptiesysteem in aanzienlijke waarborgen voorziet, zijn er toch tekortkomingen op het punt van privacy- en rechtsbescherming, zodat het Hof art. 8 EVRM geschonden acht.

J.L. t. Italië, EHRM 27 mei 2021, nr. 5671/16

In een strafprocedure over groepsverkrachting is het slachtoffer beweerdelijk onderworpen aan intimidatie door de autoriteiten en is door hun optreden inbreuk gemaakt op haar persoonlijke integriteit. Volgens het Hof zijn de rechters in eerste aanleg respectvol omgegaan met haar situatie. De uitspraak in hoger beroep gaf echter blijk van duidelijke vooroordelen en stereotypen tegenover vrouwen, hetgeen het Hof problematisch acht vanwege het belang van het tegengaan van gender-gebaseerd seksueel geweld. Dit heeft secundaire victimisatie van het slachtoffer opgeleverd, in strijd met art. 8 EVRM.

Denis en Irvine t. België, EHRM (GK) 1 juni 2021, nrs. 62819/17 en 63921/17

In 2016 is in België wetgeving aangenomen waardoor het alleen mogelijk is om ontoerekeningsvatbare personen gedwongen op te nemen als zij schuldig zijn aan misdrijven die psychische of fysieke schade hebben berokkend. De klagers zijn al eerder gedwongen opgenomen na vervolging wegens diefstal; dit zou onder de nieuwe wet niet meer mogelijk zijn. Voortzetting van hun vrijheidsberoving acht het Hof verenigbaar met art. 5 EVRM zolang de voorwaarden van een geestelijke stoornis en gevaar voor de samenleving zijn vervuld. Ook het systeem voor herbeoordeling van eenmaal opgelegde gedwongen opname acht het Hof verenigbaar met art. 5 EVRM.

Busuttil t. Malta, EHRM 3 juni 2021, nr. 48431/18

Een co-directeur heeft een (strafrechtelijk gehandhaafde) plicht opgelegd gekregen tot het betalen van achterstallige belastingen, terwijl hij zegt niet te weten van het eerder niet nakomen van de plicht om bepaalde belasting- en socialezekerheidsgegevens te overleggen. De automatische toerekening van de verantwoordelijkheid daarvoor is volgens hem in strijd met de onschuldpresumptie. Het Hof acht deze aanname niet onredelijk en die loopt ook niet vooruit op een schuldoordeel. Ook gelet op het doel van de aanname (garanderen van het goed functioneren van het socialezekerheidssysteem) is er geen strijd met art. 6 lid 2 EVRM.

Association ACCEPT e.a. t. Roemenië, EHRM 1 juni 2020, nr. 19237/16

Tijdens de vertoning van een film over een gezin van gelijk geslacht door een LGBT-belangenorganisatie is een groep rechtse demonstranten het auditorium binnengedrongen. Zij hebben beledigende leuzen geschreeuwd en voortzetting van de filmvertoning verhinderd. De aanwezige politie heeft volgens het EHRM onvoldoende gedaan om de demonstranten tegen te houden. Meer in het algemeen is de staat tekortgeschoten in de bescherming tegen en het onderzoeken van dit sterk homofoob gemotiveerde gedrag, in strijd met art. 8, 11 en 14 EVRM.