M.A. t. Denemarken, EHRM 9 juli 2021 (GK), nr. 6697/18

Een Syrische vluchteling heeft in Denemarken een tijdelijke beschermingsstatus gekregen. Gelet daarop geldt er een wachttijd van drie jaar voordat hij in aanmerking komt voor gezinshereniging met zijn in Syrië achtergebleven echtgenote. De Grote Kamer van het EHRM acht een dergelijke wachtperiode op zichzelf niet onredelijk in gevallen waarin de beschermingsstatus tijdelijk is. Wel is het van oordeel dat voor het individuele geval moet worden nagegaan of die wachttijd inderdaad in acht moet worden genomen. Nu het Deense recht dit niet toelaat, maar uitgaat van een algemene regeling, is art. 8 EVRM geschonden.

Maestri e.a. t. Italië, EHRM 8 juli 2021, nrs. 20903/15 en 3 andere

In een strafzaak over fraude met EU-melkquota zijn de verdachten in eerste aanleg veroordeeld, onder meer op basis van getuigenverklaringen. In hoger beroep is de veroordeling in stand gebleven, maar werden de feiten juridisch anders gekwalificeerd, zonder dat de getuigen opnieuw werden gehoord. Het EHRM is van oordeel dat dit laatste in de omstandigheden van het geval onterecht was, waardoor onvoldoende waarborgen zijn geboden voor een eerlijk proces, in strijd met art. 6 lid 1 EVRM.

Norman t. Verenigd Koninkrijk, EHRM 6 juli 2021, nr. 41387/17

Een Britse gevangenbewaarder heeft vijf jaar lang tegen betaling informatie over de Belmarsh-gevangenis doorgegeven aan een tabloidjournalist. De tabloiduitgever heeft uiteindelijk zijn naam prijsgegeven, waarna hij is vervolgd en veroordeeld wegens ‘misconduct in public office’. Gelet op de omstandigheden acht het Hof deze vervolging voldoende voorzienbaar in de zin van art. 7 EVRM. De ernst van het gedrag en de daardoor berokkende schade aan het gevangenisbestel, en het beperkte belang van de doorgegeven informatie, maken dat art. 10 EVRM niet is geschonden door het prijsgeven van de bron door de uitgever.

Loquifer t. België, EHRM 20 juli 2021, nrs. 79089/13, 13085/14 en 54534/14

Een voormalige rechter werd benoemd in de Belgische Hoge Raad voor de Justitie (Conseil supérieur de la Justice (CSJ)), maar al snel geschorst vanwege verdenkingen van vervalsing van documenten in haar vorige functie. Na vrijspraak werd de schorsing opgeheven. In dit geval is volgens het EHRM sprake van het vaststellen van burgerlijke rechten door een niet-rechterlijk orgaan, zodat volwaardige rechterlijke toetsing van het schorsingsbesluit nodig was. Die kon niet volledig worden geboden, waardoor het recht op toegang tot de rechter (art. 6 EVRM) is geschonden.

Shahzad t. Hongarije, EHRM 8 juli 2021, nr. 12625/17

Een Pakistaanse vluchteling is tegengehouden en teruggestuurd bij een poging om, buiten een officieel toegangspunt om, vanuit Servië Hongarije binnen te komen. Het gaat hier om een groepsgewijze uitzetting zonder controle, waarbij de hoofdvraag is of klager zelf verantwoordelijk kan worden gehouden voor het feit dat hij niet van een officieel toegangspunt gebruik heeft gemaakt. Nu die nauwelijks toegankelijk zijn en er bovendien goede procedures ontbreken, oordeelt het Hof dat er in dit geval sprake was van collectieve uitzetting in strijd met art. 4 P4 EVRM.

Tartu Vangla, HvJ EU 15 juli 2021, zaak C-795/19

In Estse penitentiaire inrichtingen geldt voor gevangenbewaarders de verplichting om een gehoorvermogen te hebben dat aan bepaalde minimumnormen voldoet; correctie daarvan door bijvoorbeeld een hoortoestel is niet mogelijk. Het HvJ overweegt dat deze eis een direct onderscheid naar handicap oplevert. Weliswaar ziet het in dat een goed gehoor vereist kan zijn voor de functie, maar het oordeelt dat redelijke accommodatie mogelijk zou zijn door wel bepaalde correctiemiddelen toe te laten of iemands taken enigszins aan te passen.

Tkhelidze t. Georgië, EHRM 8 juli 2021, nr. 33056/17

M.T. is slachtoffer van huiselijk geweld, bedreiging en stalking door L.M. Zij meldt zich zo’n elf keer bij de politie met het verzoek haar te helpen, maar de politie treedt nauwelijks op. In 2014 schiet L.M. eerst M.T. dood en daarna zichzelf. Ondanks verzoeken van de moeder van M.T. wordt er nauwelijks onderzoek ingesteld. Het EHRM benadrukt het ernstig discriminerende aspect van huiselijk geweld en de onvergeeflijkheid van de passiviteit van de autoriteiten om daartegen op te treden. Het concludeert dat in Georgië sprake is van een systemische schending van art. 2 jo. 14 EVRM.

Todorov e.a. t. Bulgarije, EHRM 13 juli 2021, nrs. 50705/11 e.a

Volgens een Bulgaarse wet kan wederrechtelijk verkregen voordeel na veroordeling wegens een misdrijf worden ontnomen. Als er een verschil is tussen inkomsten en uitgaven wordt verondersteld dat de extra inkomsten wederrechtelijk zijn verkregen. Het EHRM acht dergelijke wetgeving niet onredelijk, maar neemt aan dat die wel een moeilijke en zware bewijslast aan klagers kan opleggen. De overheid moet daarom minimaal enige gegevens aanvoeren waarom aannemelijk is dat extra inkomsten uit het misdrijf verkregen zouden zijn. Doet zij dit onvoldoende, dan kan ontneming disproportioneel en strijdig met art. 1 EP EVRM zijn.

WABE, HvJ EU 15 juli 2021, gev. zaken C-804/18 en 341/19

Een verbod op het dragen van uitingen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke overtuigingen levert geen direct onderscheid naar religie of overtuiging op. Wel kan sprake zijn van indirect onderscheid. Bij private ondernemingen kan zo’n verbod gerechtvaardigd zijn als de onderneming een neutraliteitsbeleid wil nastreven, mits dat voorziet in een werkelijke behoefte van de onderneming en het verbod in het licht daarvan passend en noodzakelijk is. Het stellen van hogere eisen aan de passendheid vanwege de grondrechtenbescherming in de lidstaat acht het HvJ inpasbaar in de uitzonderingsbepalingen van de richtlijn.