Sassi en Benchellali t. Frankrijk, EHRM 25 november 2021, nrs. 10917/15 en 10941/15

Sassi en Benchellali zijn Franse staatsburgers die in Afghanistan de Taliban ondersteunden. In 2002 heeft de CIA hen overgebracht naar Guantánamo Bay in de VS, waar zij door drie Franse tripartite missies zijn verhoord. Na diplomatieke inspanningen zijn zij in 2004 naar Frankrijk overgebracht. Daar is een strafzaak tegen hen gestart die heeft geleid tot een veroordeling. Volgens klagers zijn daarin hun in Guantánamo Bay afgelegde verklaringen betrokken, maar het EHRM oordeelt dat dat niet zo is en dat de strafzaak tegen hen ook verder niet oneerlijk was. Geen strijd met art. 6 lid 1 EVRM.

T.A. e.a. t. Moldavië, EHRM 30 november 2021, nr. 25450/20

Kort na de geboorte van N. is de moeder overleden. Haar grootouders zijn vervolgens voor N., die leed aan ernstige fysieke klachten en ontwikkelingsachterstanden, gaan zorgen. Toen N. drie jaar oud was heeft de vader vaderschap erkend en geprocedeerd om ouderlijk gezag over N. te krijgen. Ondanks deskundigenadviezen om N. bij de grootouders te houden hebben nationale rechters besloten dat hij overgebracht zou moeten worden naar de vader. Het EHRM acht dat in de omstandigheden van het geval in strijd met N.’s belangen en stelt daarom een schending vast van art. 8 EVRM.

Mucha t. Slowakije, EHRM 25 november 2021, nr. 63703/19

Tegen negen verdachten zijn afzonderlijke strafzaken gevoerd wegens onderhouden van een criminele organisatie. Acht zaken zijn afgedaan door een veroordeling na een ‘plea-bargain’. In de negende zaak werd de verdachte veroordeeld, onder meer met verwijzing naar de feitenvaststelling in de ‘plea-bargain’-uitspraken. Het EHRM oordeelt dat de acht eerdere oordelen in wezen vooruitliepen op het schuldoordeel in de negende zaak, waardoor de onschuldpresumptie is aangetast. Art. 6 EVRM is daardoor geschonden.

Jallow t. Noorwegen, EHRM 2 december 2021, nr. 36516/19

Jallow, die in Gambia woont, werd in 2011 vader van een in Noorwegen geboren en daar woonachtig kind. Toen het kind zeven jaar oud was overleed de moeder, waarna Jallow de ouderlijke macht claimde. Omdat hij geen inreisvisum kreeg voor de rechtszitting nam hij daaraan via Skype deel. Ondanks technische haperingen acht het EHRM de Skype-zitting een voldoende volwaardig alternatief om niet te spreken van een schending van art. 6 EVRM. Het nationale oordeel over het ouderlijk gezag is niet onredelijk en niet in strijd met art. 8 EVRM.

Tapayeva e.a. t. Rusland, EHRM 23 november 2021, nr. 24757/18

Na het overlijden van haar echtgenoot ging Tapayeva met haar kinderen bij haar ouders in een Tsjetsjeens dorp wonen. De kinderen zijn vervolgens ontvoerd door hun grootvader van vaders kant. Tapayeva’s talrijke pogingen om de kinderen terug te krijgen slaagden niet, al werd zij juridisch wel in het gelijk gesteld. De nalatigheid van de autoriteiten om de uitspraken ten uitvoer te leggen is in strijd met art. 8 EVRM. Gelet op het sterke bewijs dat in dit soort procedures in de Noordelijke Kaukasus stelselmatig sprake is van discriminatie jegens moeders, acht het Hof bovendien art. 14 EVRM geschonden.

Ţiriac t. Roemenië, EHRM 30 november 2021, nr. 51107/16

In 2010 publiceerde een krant een artikel over schulden die de vijftien rijkste Roemeniërs zouden hebben jegens de staat. Een van deze zakenlieden stelde daarop zonder succes een smaadzaak in, waarin hij een hoog bedrag aan immateriële schadevergoeding vorderde wegens aantasting van zijn eer en goede naam. Het EHRM oordeelt dat inderdaad de uitingsvrijheid kon prevaleren, onder andere omdat het ging om een belangrijk onderwerp, de zakenman een publiek figuur was en was voldaan aan de eisen van journalistieke zorgvuldigheid. Van een schending van het door art. 8 EVRM beschermde reputatierecht was daarom geen sprake.

Turan t. Turkije, EHRM 23 november 2021, nrs. 75805/16 en 426 andere

Meteen na de mislukte coup in Turkije in 2016 zijn 427 rechters, openbare aanklagers en leden van het Hof van Cassatie en het Administratieve Hooggerechtshof gearresteerd en in voorarrest geplaatst. Omdat zij op heterdaad betrapt zouden zijn van lidmaatschap van een terroristische organisatie zou daarbij niet aan bijzondere procedurele vereisten hoeven te worden voldaan. Conform eerdere rechtspraak oordeelt het Hof dat daarbij een veel te ruime uitleg aan het begrip ‘heterdaad’ is gegeven, zodat de hechtenis in alle gevallen in strijd is met art. 5 lid 1 EVRM.

Ahmadova t. Azerbeidzjan, EHRM 18 november 2021, nr. 9437/12

Ahmadova heeft in 2007 een huis gekocht dat illegaal was gebouwd op voor olieboring bestemde staatsgrond. De nationale rechter heeft daarop een uitzettings- en sloopbevel afgegeven, dat echter nooit is gehandhaafd. Het EHRM oordeelt dat de klacht over aantasting van het eigendomsrecht buiten bereik van art. 1 EP EVRM valt, nu klaagster kon weten dat het huis illegaal gebouwd was. Het uitzettingsbevel is wel strijdig met het recht op respect voor de woning (art. 8 EVRM). Bij het opleggen daarvan is onvoldoende rekening gehouden met de gevolgen voor Ahmadova, terwijl de belangen voor de staat beperkt bleken.