Buhuceanu e.a. t. Roemenië, EHRM 23 mei 2023, nrs. 20081/19 en 20 andere

In Roemenië zijn huwelijken tussen mensen van gelijk geslacht verboden. Ook zijn er geen andere erkende samenlevingsvormen die voor mensen van gelijk geslacht open staan. Door het ontbreken van een dergelijke samenlevingsvorm hebben mensen van gelijk geslacht bijvoorbeeld geen gelijke toegang tot sociale voorzieningen en geen goede regeling van eigendoms- en erfrechtelijke kwesties, terwijl gehuwden die voordelen wel hebben. Dit gaat tegen de Europese trend in en Roemenië heeft hiervoor geen enkele rechtvaardiging gegeven. Het ontbreken van een juridisch erkende samenlevingsvorm is dan ook in strijd met art. 8 EVRM.

Mesić t. Kroatië (nr. 2), EHRM 30 mei 2023, nr. 45066/17

In Finland zijn in 2015 twee mensen veroordeeld voor omkoping. Daarbij bleek dat Mesić (tot 2010 president van Kroatië) mogelijk omvangrijke steekpenningen had aangenomen. Daarover werd op een online nieuwsportaal in Kroatië bericht. De oud-president sprak daarop de journalist aan wegens reputatieschade, maar zijn eisen werden afgewezen. Het EHRM oordeelt dat dat terecht is, nu het gaat om een onderwerp van algemeen belang en het handelen van een publiek persoon in uitoefening van zijn functie. Er zijn geen onjuiste gegevens vermeld in het stuk, zodat de nationale rechterlijke beoordeling geen schending oplevert van art. 8 EVRM.

Nepomnyashchiy e.a. t. Rusland, EHRM 30 mei 2023, nrs. 39954/09 en 3465/17

Drie LHBTI-activisten hebben aangifte gedaan vanwege zeer homovijandige uitspraken door twee politici. In één geval hadden die uitlatingen te maken met de zware mishandeling van een van de activisten door twee onbekenden. Een strafrechtelijk onderzoek is echter niet ingesteld. Het EHRM benadrukt dat het essentieel is dat politici zich onthouden van stigmatiserende en discriminerende uitlatingen. In dit geval is volstrekt onvoldoende bescherming geboden doordat geen strafrechtelijke onderzoeken zijn gestart en de belangen van de activisten daarbij onvoldoende zijn betrokken. Dit is in strijd met art. 8 en 14 EVRM. 

Panju t. België (nr. 2), EHRM 23 mei 2023, nr. 49072/21

In een strafzaak die sinds 2002 loopt heeft het EHRM in 2014 geoordeeld dat de redelijketermijneis van art. 6 EVRM is geschonden. Vervolgens is in België besloten de vervolging niet-ontvankelijk te verklaren omdat de onredelijk lange duur de verdedigingsrechten onherstelbaar had geschonden. Panju wil in aanvulling daarop ook nog een financiële schadevergoeding ontvangen. Met de Belgische autoriteiten oordeelt het EHRM dat zo’n vergoeding niet nodig is als al tot niet-ontvankelijkverklaring is overgegaan; met dat laatste wordt voldoende rechtsherstel geboden. De gemaakte keuze is dan ook verenigbaar met art. 6 en 13 EVRM.

A.E. t. Bulgarije, EHRM 23 mei 2023, nr. 53891/20

A.E. is op 15-jarige leeftijd gaan samenwonen met een man die haar mishandelde. Een gemeld ernstig incident leidde echter niet tot vervolging, nu onvoldoende was aangetoond dat er sprake was van herhaalde geweldpleging jegens A.E. Volgens het EHRM laat dat criterium als zodanig al zien dat de Bulgaarse wetgeving onvoldoende beschermt tegen huiselijk geweld. Daarnaast is er een patroon in de Bulgaarse reacties zichtbaar waaruit blijkt dat er sprake is van een institutioneel tekortschieten. Ook zonder dat A.E. aantoont dat de overheid haar bijzonder heeft benadeeld of gediscrimineerd, kan het EHRM daarom een schending van art. 3 en 14 EVRM aannemen.

Politseyski organ pri 02 RU SDVR, HvJ EU 25 mei 2023, zaak C-608/21

In een Bulgaars detentiebevel is geen informatie opgenomen over de precieze gronden voor detentie. Het HvJ benadrukt dat iedereen die wordt aangehouden of gedetineerd onverwijld moet worden geïnformeerd over de redenen daarvoor, al kan dat in een ander document gebeuren dan het eigenlijke aanhoudings-/detentiebevel. De gegeven redenen moeten alle informatie bevatten die iemand nodig heeft om de rechtmatigheid van aanhouding of detentie effectief te kunnen aanvechten, in ieder geval de relevante feiten, de aard van de betrokkenheid en de voorlopige juridische kwalificatie. Die informatie moet ook worden gegeven als iemand nog niet in staat van beschuldiging is gesteld.

Burando Holding B.V. en Port Invest B.V. t. Nederland, EHRM 16 mei 2023, nrs. 3124/16 en 3205/16

Een onderneming is mogelijk betrokken geweest bij het lozen van vervuild afvalwater. In verband met het onderzoek daarnaar zijn gegevens onderschept, waarbij is gebleken dat de onderneming zich ook schuldig zou maken aan verboden prijsafspraken. Met instemming van het Openbaar Ministerie is de relevante informatie daarop doorgegeven aan de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Het EHRM oordeelt dat de wettelijke grondslag voor deze doorgifte duidelijk en voorspelbaar is en dat de doorgifte met voldoende waarborgen is omkleed. Er waren relevante en voldoende redenen voor de doorgifte en er was toereikende rechtsbescherming. Er is daarom geen strijd met art. 8 of 13 EVRM.

Chkhartishvili t. Georgië, EHRM 11 mei 2023, nr. 31349/20

Tijdens een demonstratie over kiesrechthervormingen heeft Chkhartishvili bonen naar de politie gegooid, waarbij hij riep dat bonen vroeger slavenvoedsel waren. Hij is daarop opgepakt en voor een rechter gebracht. In de rechtszaal ging Chkhartishvili zo tekeer dat hij – na een waarschuwing – de rechtszaal uit werd gezet. Hij werd veroordeeld tot acht dagen administratieve hechtenis. Het EHRM oordeelt dat art. 6 EVRM in deze omstandigheden niet is geschonden doordat klager niet zelf bij de zitting was. De beperking van de demonstratievrijheid was daarentegen disproportioneel en daarom in strijd met art. 11 EVRM.