OOO Regnum t. Rusland, EHRM 8 september 2020, nr. 22649/08

Een nieuwswebsite heeft in 2005 een aantal feitelijke nieuwsberichten geplaatst over een vermeende kwikvergiftiging door het drinken van een bepaald merk appelsap. De berichten waren gebaseerd op officiële rapporten en berichten van overheidsinstanties. De website-eigenaar werd in een door de producent ingestelde smaadprocedure veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding van bijna 30.000 Euro. Volgens het EHRM ging het hier om journalistieke, informatieve berichtgeving die was gebaseerd op officiële rapporten, over een onderwerp van algemeen belang. De nationale rechter heeft ten onrechte de reputatie van de producent zwaarder laten wegen dan de uitingsvrijheid, zodat art. 10 EVRM is geschonden.

Kotilainen e.a. t. Finland, EHRM 17 september 2020, nr. 62439/12

In 2008 vond in Kauhajoki, Finland, een ‘school shooting’ plaats. De dader had een geldige vuurwapenvergunning. De politie had geen beschikking over informatie over psychische problemen bij de dader. De dader had verder weliswaar bedreigende teksten op webfora gezet, maar er waren geen concrete aanwijzingen voor het gevaar dat hij vormde. Nationale rechters oordeelden daarom dat de schietpartij niet redelijkerwijze te voorkomen was geweest. Het EHRM stelt niettemin een schending van art. 2 EVRM vast, nu de politie ten onrechte geen gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheid om het vuurwapen tijdig in beslag te nemen.

Kirinčić e.a. t. Kroatië, EHRM 30 juli 2020, nr. 31386/17

Een procedure die ruim vijftien jaar heeft geduurd is vanwege overschrijding van de redelijke termijn in strijd met art. 6 EVRM. Onder art. 13 EVRM oordeelt het Hof dat een rechtsmiddel om de procedure te bespoedigen dat pas in het laatste jaar van de procedure kon worden benut, alleen effectief kan zijn in samenhang met een compensatoir rechtsmiddel. Verder moet een rechtsmiddel bij termijnoverschrijdingen steeds uitgaan van de duur van de gehele procedure. Een nieuwe interpretatie van een bestaand rechtsmiddel kan pas effectief worden geacht na zes maanden na de wijziging van de rechtspraaklijn.

Mahi t. België, EHRM 7 juli 2020 (ontv.besl.), nr. 57462/19

In de dagen na de aanslagen in Parijs op de redactie van Charlie Hebdo heeft een godsdienstdocent aan een middelbare school een open brief geschreven aan de media waarin hij op allerlei zaken kritiek leverde en waarin hij homoseksualiteit als tegennatuurlijk en ‘een zorg’ kwalificeerde. Daarop is hij niet vervolgd wegens discriminatie, maar hij is – als disciplinaire maatregel – wel overgeplaatst naar een andere school. Het Hof acht dit in het licht van de context van de zaak een aanvaardbare beperking van de vrijheid van meningsuiting (art. 10 EVRM).

Political Party ‘Patria’ e.a. t. Moldavië, EHRM 4 augustus 2020, nrs. 5113/15 en 4 andere

Een Moldavische zakenman die in Rusland een groot vermogen heeft opgebouwd, is in 2012 naar Moldavië teruggekeerd en heeft daar een politieke partij opgericht. Volgens opiniepeilingen zou die partij in 2014 zo’n 9% van de stemmen kunnen winnen, maar vlak voor de verkiezingen werd klagers kandidatuur alsnog geschrapt omdat hij illegaal grote geldbedragen naar Moldavië zou hebben gebracht om zijn campagne te financieren. Nu het Hof hiervan geen enkel bewijs heeft gezien en de nationale rechters dat ook niet hebben onderzocht, acht het het in art. 3 EP EVRM neergelegde recht op deelname aan de verkiezingen geschonden.

R.R. en R.D. t. Slowakije, EHRM 1 september 2020, nr. 20649/18

Tijdens een politieoperatie (die – beweerdelijk abusievelijk – in het voorbereidingsdocument als ‘repressief’ was gekwalificeerd) in een wijk waar overwegend Roma wonen, zijn twee mensen door het gebruik van politiegeweld gewond geraakt. Het Hof acht het gebruikte geweld excessief en in strijd met art. 3 EVRM. Ook vertoonde het onderzoek – eveneens in strijd met art. 3 EVRM – de nodige tekortkomingen. Volgens het Hof is niet gebleken van een racistisch motief, maar dat zou ook te maken kunnen hebben met het feit dat daar niet genoeg onderzoek naar is gedaan; dit laatste is in strijd met art. 14 jo. 3 EVRM.

Tërshana t. Albanië, EHRM 4 augustus 2020, nr. 48756/14

Na een aanval met een onbekend zuur door een onbekende dader werd klaagster met zeer ernstige verwoningen in het ziekenhuis opgenomen. Volgens klaagster was haar ex-echtgenoot de dader; hij had zich eerder al schuldig gemaakt aan huiselijk geweld. De nationale autoriteiten slaagden er echter niet in om voldoende bewijs te vinden van zijn betrokkenheid. Het Hof wijst op het vijandige klimaat in Albanië jegens vrouwen, hetgeen betekent dat in gevallen als dit extra zorgvuldig onderzoek moet worden gedaan. Dat is onvoldoende gebeurd, waardoor de autoriteiten in strijd met hun positieve verplichtingen onder art. 2 EVRM hebben gehandeld.

Vivendi, HvJ EU 3 september 2020, zaak C-719/18

Naar aanleiding van het verwerven van sterke zeggenschap van de Franse vennootschap Vivendi (actief in de media- en audiovisuele sector) over de Italiaanse media-onderneming Mediaset, heeft de Italiaanse telecomtoezichthouder besloten dat de deelneming van Vivendi in Mediaset moet worden beëindigd, onder meer vanwege het belang van het beschermen van mediapluralisme. Volgens het HvJ levert dit een onaanvaardbare beperking van het vrije dienstenverkeer op (art. 49 VWEU), ondanks het belang van mediapluralisme (dat ook tot uitdrukking komt in art. 11 lid 2 Hv), omdat de ingestelde drempels in feite geen verband houden met het gevaar voor het pluralisme in de media.