Willems en Gorjon t. België, EHRM 21 september 2021, nrs. 74209/16 en 3 andere

Eerder is bij het EHRM een klacht ingediend over het afwijzen van een cassatieberoep in een strafzaak. Het EHRM heeft toen een eenzijdige verklaring van België geaccepteerd en aanbevolen de zaak te heropenen. Het Hof van Cassatie heeft besloten het laatste niet te doen. Het EHRM billijkt dit, maar besluit wel de zaak terug op de rol te nemen en alsnog inhoudelijk te behandelen. Het bepaalt dat de weigering van het cassatieberoep strijdig is met art. 6 lid 1 EVRM. Over de verenigbaarheid van de weigering tot heropening met art. 6 spreekt het zich verder niet uit.

X. t. Polen, EHRM 16 september 2021, nr. 20741/10

X. heeft uit haar huwelijk met Y. vier kinderen gekregen. In 2005 heeft zij een relatie met een vrouw, Z., gekregen en heeft zij een echtscheiding van Y. aangevraagd. Het ouderlijk gezag over de kinderen is vervolgens toegekend aan Y., waarbij de nationale rechters zich kritisch uitspraken over de relatie tussen X. en Z. en zorgen uitten over het ontbreken van een mannelijk rolmodel voor de kinderen als X. het gezag zou behouden. Het EHRM concludeert dat discriminerende en stereotyperende opvattingen de rechterlijke beoordeling doorslaggevend hebben beïnvloed, in strijd met art. 14 jo. 8 EVRM.

Galović t. Kroatië, EHRM 31 augustus 2021, nr. 45512/11

Van 2006 tot 2008 maakte Galović zich verschillende malen schuldig aan mishandeling van zijn vrouw en kinderen. Voor die individuele gevallen werd hij veroordeeld. Na een zwaarder incident werd een patroon van huiselijk geweld vastgesteld en werd hij daarvoor vervolgd en veroordeeld. Het EHRM overweegt dat deze tweede veroordeling deels betrekking had op dezelfde feiten. Het gaat hier echter om een duale aanpak van huiselijk geweld waarbij de procedures voor individuele gevallen van mishandeling en latere vervolging voor een patroon van huiselijk geweld voldoende geïntegreerd zijn. Dit is niet in strijd met art. 4 Protocol 7 EVRM.

Estemirova t. Rusland, EHRM 31 augustus 2021, nr. 42705/11

De Russische mensenrechtenactiviste Natalia Estemirova is in 2009 in Tsjetsjenië ontvoerd en werd vervolgens dood gevonden. Naar de omstandigheden van overlijden is onderzoek gedaan, waaruit is afgeleid dat een lid van een Tsjetsjeense illegale groepering verantwoordelijk zou zijn. Volgens het EHRM is er onvoldoende bewijs om Rusland verantwoordelijk te houden voor de moord. Het uitgevoerde onderzoek was echter niet grondig genoeg, wat het Hof ook afleidt uit het niet volledig overleggen van het strafdossier. Dit is in strijd met art. 2 EVRM. Het Hof draagt Rusland op om het onderzoek voort te zetten (art. 46 EVRM).

Bragi Guđmundur Kristjánsson t. IJsland, EHRM 31 augustus 2021, nr. 12951/18

In verband met onregelmatigheden in zijn belastingaangiften heeft klager een naheffing opgelegd gekregen. Daarnaast is hij strafrechtelijk veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf en een geldboete. Het EHRM stelt vast dat de beide procedures weliswaar complementair waren en deels parallel liepen, maar dat ze toch onvoldoende materieel en temporeel met elkaar waren verbonden om ‘bis in idem’ te kunnen uitsluiten. Art. 4 P7 EVRM is dan ook geschonden.

Belgische Staat (Droit de séjour en cas de violence domestique), HvJ EU 2 september 2021, zaak C-930/19

Op grond van richtlijn 2004/38 kunnen derdelanders die het slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld door een EU-burger, na echtscheiding hun verblijfsstatus alleen behouden als zij voldoen aan onder meer de eis van voldoende bestaansmiddelen. Dergelijke voorwaarden gelden niet onder richtlijn 2003/86 voor derdelanders die het slachtoffer zijn geweest van geweld door andere derdelanders. Het HvJ oordeelt dat de regelingen door hun verschillende doelstellingen en voorwerp niet relevant vergelijkbaar zijn, zodat ze niet in strijd zijn met het in art. 20 Hv neergelegde gelijkheidsbeginsel.

Associazione Politica Nazionale Lista Marco Pannella t. Italië, EHRM 31 augustus 2021, nr. 66984/14

Een politieke partij heeft erover geklaagd dat zij te weinig zichtbaar is geweest in actualiteitenprogramma’s op de Italiaanse publieke omroep (RAI). De toezichthouder, AGCOM, wees die klacht af. Het EHRM oordeelt dat de manier waarop en de mate waarin actualiteitenprogramma’s aandacht besteden aan politieke partijen op zichzelf tot de redactionele vrijheid van de programmaredacties behoort. Wel had AGCOM een plicht om ervoor te zorgen dat de partijen evenwichtig waren vertegenwoordigd. Nu klager eerder is gemarginaliseerd en uitgesloten, is art. 10 EVRM door de afwijzing van de klacht geschonden.

Food Standards Agency, HvJ EU 2 september 2021, zaak C-579/19

Wanneer een officiële dierenarts het karkas van een geslacht dier heeft afgekeurd voor menselijke consumptie, is er in het Verenigd Koninkrijk alleen een ‘judicial review’-procedure mogelijk. Het HvJ EU overweegt dat deze procedure weliswaar geen volledige rechterlijke beoordeling van het besluit van de dierenarts behelst, maar dat dit gelet op de benodigde expertise ook niet problematisch is. Het is voldoende dat wel een toets wordt uitgevoerd op het bestaan van een oneigenlijk doel, een onvoldoende wettelijke basis of het ontbreken van feitelijke grondslag aan het besluit.