Przybyszewska e.a. t. Polen, EHRM 12 december 2023, nrs. 11454/17 en 9 andere

In Polen bestaat momenteel geen enkele vorm van erkenning van het samenleven van partners van gelijk geslacht. De Grote Kamer van het EHRM heeft eerder, in Fedotova t. Rusland, al geoordeeld dat die situatie in strijd is met de positieve verplichtingen die voortvloeien uit art. 8 EVRM. Dat oordeel herhaalt het Hof nu, waarbij het kritiek uit op de homofobe en vijandige houding van de (vorige) Poolse regeringspartij, wijst op het belang van het niet-meegaan in stereotyperende meerderheidsvoorkeuren, en benadrukt dat de integriteit van het traditionele gezin door erkenning van een nieuwe samenlevingsvorm niet wordt aangetast.

Rivière e.a. t. Parlement, HvJ EU 14 december 2023, zaak C-767/21 P

Een aantal leden van het Europees Parlement had nationale vlaggetjes op hun bankjes neergezet, maar dat kwam hen op een verbod te staan. Op grond van art. 10 lid 3 van het Reglement van het Handvest is het namelijk niet toegestaan om ‘spandoeken’ te tonen. Het HvJ EU oordeelt dat het Gerecht eerder terecht heeft vastgesteld dat vlaggen in het licht van de Franse taalversie gelijk kunnen worden gesteld aan spandoeken. Bovendien passen spandoeken noch vlaggen in de mondelinge debattraditie, waarbij geen andere uitdrukkingsmiddelen mogen worden gebruikt dan het gesproken woord. De hogere voorziening wordt dan ook afgewezen.

SCHUFA Holding, HvJ EU 7 december 2023, gev. zaken C-26/22 en C-64/22

In het Duitse Land Hessen bestaat een regeling waardoor particuliere kredietinformatiebureaus informatie over de kwijtschelding van een restschuld na insolventie tot drie jaar kunnen bewaren. Het HvJ EU acht dit op zichzelf niet onredelijk in het belang van de contractpartners van zo’n kredietinformatiebureau, maar het geeft de nationale rechter mee dat ze moeten onderzoeken of de bewaartermijn in het licht van dit belang strikt noodzakelijk is. Ook moet de nationale rechter de belangen terdege afwegen, waarbij het benadrukt dat het gaat om informatie die individuele belangen ernstig kan schaden en die schade groter wordt naarmate de gegevens langer worden bewaard.

SCHUFA Holding (scoring), HvJ EU 7 december 2023, zaak C-634/21

Kredietwaardigheidswaardigheidsbureau SCHUFA verstrekt informatie over de kredietwaardigheid van consumenten. Zij doet daarbij gedragsvoorspellingen op basis van statistische analyses op grond van bepaalde persoonskenmerken. Het HvJ EU oordeelt dat het hierbij gaat om een ‘besluit’ in de zin van art. 22 lid 1 AVG, nu de waarschijnlijkheidsbeoordeling aanmerkelijke gevolgen kan hebben. Deze vorm van ‘scoring’ is niet toegestaan, tenzij in ieder geval passende maatregelen worden genomen om het risico op fouten te minimaliseren en te beschermen tegen discriminatie. Het is aan de nationale rechter om dit voor de onderhavige zaak te onderzoeken.

Sorasio e.a. t. Italië, EHRM 14 november 2023 (ontv.besl.), nrs. 56888/16 e.a.

In 2004 is grond van Sorasio e.a. onteigend. Later bleek dat ten onrechte te zijn gebeurd en werd besloten dat ofwel de grond moest worden gerestitueerd, ofwel een vergoeding moest worden gegeven. Vervolgens bleek dat restitutie toch niet mogelijk was. Daarom is de betrokkenen een marktconforme schadeloosstelling aangeboden, opgehoogd met 10% vanwege de ondervonden immateriële schade. Het EHRM acht dit een voldoende genoegdoening, zeker nu ook de schending van de eigendomsrechten is erkend, en oordeelt daarom dat klagers zich geen slachtoffer meer kunnen noemen van een EVRM-schending. De klacht is daarom niet-ontvankelijk.

Sparkasse Südpfalz, HvJ EU 14 december 2023, zaak C-206/22

Een bankmedewerker had vakantiedagen opgenomen, maar tijdens zijn vakantie moest hij in quarantaine gaan omdat hij contact had gehad met een met COVID-19 besmet persoon. Daarbij kwam de vraag op of hij zijn vrije dagen dan moest terugkrijgen. Het Hof erkent dat quarantaine een onvoorziene en onbeïnvloedbare gebeurtenis is die, anders dan ziekte, geen arbeidsongeschiktheid oplevert. Wel kan een werknemer tijdens quarantaine uitrusten en ontspannen, wat de doelstellingen zijn van vakantieverlof. Hoewel iemand zijn vrije tijd dan niet helemaal naar eigen inzicht kan benutten, is er bij quarantaineverplichtingen dus geen verplichting om iemand zijn vrije dagen terug te geven.

Ştefan-Gabriel Mocanu e.a. t. Roemenië, EHRM 12 december 2023, nrs. 34323/21 en 8 andere

Mocanu e.a. zijn slachtoffer geworden van het geweld waarmee in 1990 de antiregeringsprotesten in Boekarest werden onderdrukt. In 2014 heeft het Hof geoordeeld dat de lange duur van het onderzoek en de tekortkomingen daarin in strijd waren met art. 2 en 3 EVRM. Inmiddels zijn nadere procedurele beslissingen genomen, waardoor het Hof de zaak ‘nieuw’ genoeg vindt om die te behandelen, maar de vertragingen en tekortkomingen zijn nog steeds niet opgelost. De strijd met het EVRM is daardoor niet weggenomen. Het Hof benadrukt dat in het licht van art. 46 EVRM snel alsnog de nodige onderzoeksmaatregelen moeten worden genomen.

Syndicat National Des Journalistes e.a. t. Frankrijk, EHRM 14 december 2023, nr. 41236/18

In een zaak over winstdelingsreserves bij Wolters Kluwer Frankrijk oordeelden drie raadsheren van de Franse Cour de Cassation die ook regelmatig betaalde opleidingen voor Wolters Kluwer verzorgen. De Franse Hoge Raad van Justitie (CSM) oordeelde dat hierdoor de objectieve onpartijdigheid geraakt kon zijn en dat de raadsheren zich hadden moeten verschonen, maar achtte de kwestie niet erg genoeg om tuchtrechtelijke sancties op te leggen. Het EHRM stemt in met het oordeel van de CSM, al acht het het belangrijk dat rechters trainingen kunnen verzorgen, en stelt vast dat art. 6 lid 1 EVRM in deze zaak is geschonden.

Tena Arregui t. Spanje, EHRM 11 januari 2024, nr. 42541/18

In het kader van een intern onderzoek binnen een politieke partij werd de e-mailcorrespondentie gemonitord van partijlid P. Daarbij werden verschillende mails die een bestuurslid van de partij vanaf zijn privéaccount had verstuurd onderschept en aan andere seniorleden doorgestuurd. Het EHRM erkent dat dit een ernstige inmenging in het briefgeheim oplevert, maar wijst op de bijzondere context van een interne kwestie binnen een politieke partij. Daarbij is verdergaande monitoring mogelijk, mits voldoende waarborgen worden geboden. In dit geval was de redengeving voor de interceptie en het doorsturen niet onredelijk of willekeurig. Art. 8 EVRM is daarom niet geschonden.

Timpau t. Roemenië, EHRM 5 december 2023, nr. 70267/17

Klachten over een docente Orthodoxe Religie leidden er in 2015 toe dat de aartsbisschop zijn toestemming introk voor haar optreden als godsdienstdocent. Dit leidde vervolgens tot haar ontslag. De nationale rechters konden het onderliggende aartsbisschoppelijke besluit niet toetsen omdat dit tot de exclusieve bevoegdheid van de kerkelijke rechtbanken behoorde. Daardoor was er geen geschil over een ‘recht’ in de zin van art. 6 lid 1 EVRM. Het ontslag heeft verder weliswaar inbreuk gemaakt op haar privéleven, maar het Hof acht het besluit in de omstandigheden van het geval niet ongerechtvaardigd. Art. 8 EVRM is dus niet geschonden.