Toth en Crisan t. Roemenië, EHRM 25 februari 2025, nr. 45430/19

Twee politieagenten hebben een boete aan C.T. opgelegd omdat zij haar huisvuil verkeerd had neergezet. Daarbij hebben zij haar volgens de nationale rechter onheus bejegend. C.T. heeft hierover een kritisch bericht op Facebook gezet met een foto van de twee agenten erbij. Een civiele smaadclaim van de agenten werd afgewezen. Het EHRM acht dat niet in strijd met art. 8 EVRM, nu het bericht maar een beperkt bereik had en geen beledigende taal bevatte, de foto in het openbaar was genomen, de agenten als professionals meer kritiek moesten kunnen verduren, en het bericht bovendien een onderwerp van algemeen belang betrof.

Sinalov, HvJ EU 27 februari 2025, zaak C-16/24

De berechting van een strafzaak is toegewezen aan rechter I.H. Na een reorganisatie werd de zaak overgenomen door een andere rechtbank, waaraan ook I.H. verbonden was. Het automatische, willekeurige zaakstoedelingssysteem wees de zaak toe aan rechter H.K., maar omdat I.H. eerder met de zaak belast was geweest, droeg H.K. de zaak over weer aan I.H.. Het HvJ EU overweegt dat het op zichzelf verenigbaar is met art. 19 lid 1 VEU en art. 47 Hv om in dit soort gevallen het zaakstoedelingssysteem te ‘overrulen’. Wel moet voorzien worden in rechterlijke toetsing van de vraag of de toedelingsregels voldoende zijn nageleefd.

X t. Cyprus, EHRM 27 februari 2025, nr. 40733/22

Een 18-jarige toeriste is in Cyprus het slachtoffer geworden van een groepsverkrachting door dertien jongens. Nu zij uiteindelijk haar aangifte heeft ingetrokken, zijn de jongens hiervoor niet veroordeeld, maar is aan de toeriste zelf een straf opgelegd vanwege valse aantijgingen. Het EHRM stelt vast dat het onderzoek naar de toedracht in allerlei opzichten tekort is geschoten. Het kenmerkte zich door onzorgvuldigheid, genderstereotypen, ‘victim-blaming’ en re-victimisatie. Daardoor zijn art. 3 en 8 EVRM geschonden.

Denysyuk e.a. t. Oekraïne, EHRM 13 februari 2025, nrs. 22790/19 e.a.

Drie Oekraïeners waren betrokken in een strafrechtelijk corruptieonderzoek; een vierde was hun advocaat. Jegens alle vier de klagers zijn surveillancemaatregelen getroffen, zoals telefoontaps en videomonitoring. De autorisatiebeslissingen hiervoor zijn in strijd met art. 38 EVRM niet aan het EHRM verstrekt. Gelet daarop en vanwege het ontbreken van voldoende wettelijke en procedurele waarborgen tegen misbruik van bevoegdheid oordeelt het EHRM dat het privéleven van betrokkenen (art. 8 EVRM) is geschonden. Dit geldt in het bijzonder ook voor de advocaat, omdat het in zijn geval ging om het afluisteren van gesprekken die beschermd konden zijn door het privilege van de advocaat.

Ishkhanyan t. Armenië, EHRM 13 februari 2025, nr. 5297/16

Bij een vreedzame demonstratie in Armenië zijn tweehonderd mensen opgepakt en ‘binnengebracht’ bij het politiebureau, waar zij verschillende uren werden vastgehouden. Daarbij is de maximale termijn voor het vasthouden bij ‘binnenbrengen’ – drie uur – overschreden zonder legitieme verklaring. Het EHRM acht niet alleen dat problematisch, maar overweegt ook dat sprake van het massaal oppakken en detineren van mensen, waarbij geen geïndividualiseerde beoordeling werd gegeven van de strafbaarheid van hun gedrag. Daarmee is niet aangetoond dat er een redelijke verdenking van een strafbaar feit ten grondslag lag aan de vrijheidsbeneming en is gehandeld in strijd met art. 5 lid 1 EVRM.

Macharik e.a. t. Tsjechië, EHRM 13 februari 2025, nr. 51409/19

In 2011 werd de Tsjechische politie gemachtigd om de mailbox van een onderneming te doorzoeken in het kader van een onderzoek naar belastingontduiking. Uit doorgestuurde mails van Macharik bleek dat zij een van de betrokkenen was en op die basis is zij veroordeeld. Volgens het EHRM was er op het moment van de machtiging zoveel onduidelijkheid over de vraag of inhoudsgegevens mochten worden geraadpleegd dat art. 8 EVRM is geschonden. Nu de informatie te goeder trouw is verkregen en Macharik verder een eerlijk proces heeft gehad, was het gebruik ervan als bewijsmateriaal niet in strijd met art. 6 EVRM.

Novaya Gazeta e.a. t. Rusland, EHRM 11 februari 2025, nrs. 11884/22 en 161 andere,

Na de inval in Oekraïne zijn in Rusland maatregelen getroffen om kritische uitingen aan banden te leggen. In deze zaak klagen 178 individuen en twee nieuwsmedia over hoge sancties die zijn opgelegd wegens, bijvoorbeeld, het uitspreken van solidariteit met Oekraïne, het delen van informatie over aantallen burgerslachtoffers en het houden van vreedzame anti-oorlogsprotesten. Het EHRM overweegt dat het doel hiervan niet alleen was om individuen te bestraffen, maar ook om een boodschap van intimidatie aan de bevolking te sturen en onafhankelijke stemmen tot zwijgen te brengen. Dit is evident in strijd met de uitingsvrijheid, zodat art. 10 EVRM is geschonden.

Objective Television and Radio Broadcasting Company e.a. t. Azerbeidzjan, EHRM 18 februari 2025, nr. 257/12

In 2010 vond in Azerbeidzjan een procedure plaats voor de toewijzing van radiofrequenties. Na een zitting van de toewijzingscommissie werden de frequenties toegewezen aan de omroep ‘Golden Prince’. Volgens het EHRM was de toewijzingsbeslissing onvoldoende onderbouwd. Niet alle vereisten voor toewijzing zijn in de motivering langsgelopen, de toewijzing bleek te zijn ingegeven door een vooraf niet gepubliceerd criterium en er zijn geen notulen verstrekt van de zitting. Daarnaast is gebleken dat enkele leden van de toewijzingscommissie nauwe familiale en zakelijke banden hadden met het winnende omroepbedrijf. Dit alles maakt dat de procedure in strijd met art. 10 EVRM is verlopen.

P. t. Polen, EHRM 13 februari 2025, nr. 56310/15

P. was een goed functionerende docent bij een middelbare school. Tijdens uitjes nam hij twee keer zijn (mannelijke) partner mee en hij hield een internetdagboek bij waarin hij soms erotische gedachten noteerde. Toen dit uitkwam, werd P. na een tuchtprocedure ontslagen. Het EHRM is er niet van overtuigd dat P.’s seksuele gerichtheid, en daarmee een kernelement van zijn privéleven, de doorslag heeft gegeven bij het ontslag. Evenmin acht het de repercussies voor P.’s privéleven en reputatie zodanig dat op die grond art. 8 EVRM van toepassing zou zijn. Wel oordeelt het Hof dat art. 10 EVRM is geschonden.

Romanchenko en Kharazishvili t. Georgië, EHRM 18 februari 2025, nrs. 33067/22 en 37832/22

In het kader van een strafrechtelijk onderzoek naar verkoop van sigaretten zonder accijnsafdracht is een machtiging gegeven om telefoons af te luisteren van mogelijk betrokken personen. Het EHRM overweegt dat de Georgische wetgeving weliswaar goed is ingericht, maar stelt ook vast dat in dit geval de toepassing tekort is geschoten in zorgvuldigheid. In het bijzonder is onvoldoende per individuele betrokkene gemotiveerd waarom de telefoons moesten worden afgeluisterd. Daardoor is art. 8 EVRM geschonden.