I.C. t. Moldavië, EHRM 27 februari 2025, nr. 36436/22

De geestelijk gehandicapte I.C. woont al 24 jaar in een tehuis als een boerenechtpaar toestemming krijgt om haar als ‘bruid’ voor een van hun medewerkers over te brengen naar de boerderij. Op deze boerderij wordt I.C. gedwongen om zwaar werk te verrichten en wordt zij seksueel misbruikt. Uiteindelijk loopt ze weg en vindt er een onderzoek plaats, maar het echtpaar wordt vrijgesproken. Het EHRM oordeelt dat de overheid heeft gehandeld vanuit een sterk discriminerende attitude jegens mensen met een handicap en dat te weinig ondersteuning en bescherming is geboden. Daardoor zijn art. 3, 4, 8 en 14 EVRM geschonden.

Hasani t. Zweden, EHRM 6 maart 2025, nr. 35950/20

A.H. is als minderjarige vanuit Afghanistan naar Zweden gevlucht. Omdat hij zeer slechtziend is en veel hulp nodig heeft is hij in een instelling geplaatst. Uiteindelijk is zijn asielverzoek afgewezen. Enkele dagen na die beslissing heeft A.H. zelfmoord gepleegd. Het EHRM overweegt dat in dit geval de autoriteiten voldoende hebben gedaan om A.H. goed op te vangen. Er waren geen concrete risico’s bekend van suïcidaliteit. Weliswaar was A.H. kwetsbaar, maar de staat heeft een aanvaardbaar midden gevonden tussen maatregelen die zijn leven zouden beschermen, maar zijn autonomie zouden aantasten. Gelet daarop is art. 2 EVRM niet geschonden.

Obshtina Veliko Tarnovo, HvJ EU 6 maart 2025, gev. zaken C-471/23 en C-477/23

Mogelijk heeft de gemeente Veliko Tarnovo een onregelmatigheid begaan in het kader van een procedure over een overheidsopdracht. In verband daarmee is een besluit genomen tot een financiële correctie in de toegekende financiering. De vraag is daarbij opgekomen of de gemeente het recht heeft om hierover te procederen. Het Hof overweegt dat art. 41 (althans het daaraan ten grondslag liggende beginsel van behoorlijk bestuur en het verdedigingsbeginsel), en art. 47 Hv ook toekomen aan gemeenten en dat ook deze dus moeten kunnen procederen in een kwestie als deze.

Salay t. Slowakije, EHRM 27 februari 2025, nr. 29359/22

Toen Salay, van Roma-afkomst, naar de basisschool zou gaan, werd hij na tal van tests in klassen voor speciaal onderwijs ondergebracht, omdat gebleken zou zijn dat hij een lichte verstandelijke handicap had. Het EHRM wijst op verschillende Europese en internationale rapporten waaruit is gebleken dat het in Slowakije gehanteerde test- en plaatsingsbeleid disproportioneel nadelig uitpakt voor Romakinderen, die daardoor minder goed onderwijs krijgen. In Salay’s geval is onvoldoende gedaan om de biases in de tests tegen te gaan, zodat sprake is van met art. 14 jo. 2 EP EVRM strijdige (indirecte) discriminatie.

Gomes Costa t. Portugal, EHRM 25 februari 2025, nr. 34916/16

Nadat M.C. aangifte van verkrachting had gedaan tegen Gomes Costa is de laatste in voorarrest genomen. Dat voorarrest heeft ruim acht maanden geduurd. Uiteindelijk is Gomes Costa vrijgesproken omdat er onvoldoende bewijs was. Het voorarrest is vier keer herbeoordeeld op verzoek van Gomes Costa, maar voortzetting werd steeds gerechtvaardigd bevonden. Gelet op de omstandigheden van het geval acht het Hof de periode van voorarrest niet onredelijk lang. Art. 5 lid 3 EVRM is dan ook niet geschonden.

Sąd Rejonowy w Białymstoku, HvJ EU (GK) 27 februari 2025, zaak C-146/23

Bij het vaststellen van de bezoldiging van rechters hebben de lidstaten een ruime beoordelingsmarge. Wel moet de systematiek zodanig zijn dat het kernvereiste van rechterlijke onafhankelijkheid wordt gewaarborgd. Daarvoor is een objectieve, voorzienbare, stabiele en transparante wettelijke regeling vereist. Bovendien moet de bezoldiging evenredig zijn aan de uitgeoefende taken en moet er rechterlijke toetsing van de bezoldiging mogelijk zijn. Bij wijzigingen gelden deze eisen eveneens, maar moeten nog extra waarborgen worden geboden als het gaat om een verlaging of bevriezing. Zo’n maatregel kan alleen in buitengewone omstandigheden worden genomen en mag niet specifiek op rechters zijn gericht.

K.M. t. Noord-Macedonië, EHRM 4 maart 2025, nr. 59144/16

K.M. is op veertienjarige leeftijd seksueel lastiggevallen door een internetmonteur. De laatste kon echter niet strafrechtelijk worden vervolgd, nu niet was gebleken van geweld of dwang, terwijl dat wettelijk wel was vereist. Het EHRM overweegt dat het wettelijk raamwerk op dit punt tekortschiet, nu zeker ten aanzien van minderjarigen iedere vorm van niet-consensueel seksueel contact verboden moet zijn. In 2023 is de wetgeving weliswaar aangepast, maar dat heeft K.M. niet kunnen helpen. Nu ook nog geen civielrechtelijke schadeclaim mogelijk bleek, is art. 8 EVRM geschonden.

Gorse t. Slovenië, EHRM 6 maart 2025, nr. 47186/21

Een advocaat is met twee medeverdachten vervolgd wegens betrokkenheid bij fraude en witwassen. De twee medeverdachten hebben bekend in ruil voor een transactie, maar de advocaat is blijven ontkennen. Uiteindelijk is hij toch veroordeeld. Het EHRM stelt vast dat de rechter bij het goedkeuren van de transacties van de medeverdachten al te zeer vooruit is gelopen op de schuldbeoordeling van de advocaat. Dat was niet nodig geweest en heeft ervoor gezorgd dat de beoordelende rechter – dezelfde voor de goedkeuring en de procedure tegen klager – niet meer geheel onbevooroordeeld was. Art. 6 lid 1 en lid 2 zijn daardoor geschonden.

Melnichenko t. Raad, Gerecht 26 februari 2025, zaak T-498/22

Aan Melnichenko zijn beperkende maatregelen opgelegd in verband met de Russische inval in Oekraïne, waarbij onder meer haar tegoeden zijn bevroren en ze zich niet vrijelijk binnen de EU kan verplaatsten. Het Gerecht erkent dat dergelijke maatregelen een grondrechtenbeperking kunnen opleveren. Deze beperkingen raken echter niet de kern van grondrechten als die op eigendom, privéleven en bewegingsvrijheid, nu ze omkeerbaar zijn en er uitzonderingen kunnen worden gemaakt. Verder dienen ze een doel van algemeen belang en zijn ze daaraan ook evenredig. Er is dan ook geen grondslag om de plaatsingsmaatregel nietig te verklaren.

T.A. t. Zwitserland, EHRM 6 maart 2025, nr. 13437/22

T.A. – van Ethiopische afkomst, maar met de Zwitserse nationaliteit – heeft in Ethiopië een achtergelaten baby gevonden. Zij heeft deze verzorgd en uiteindelijk is haar naar Ethiopisch recht het gezag over de baby toegekend. In Zwitserland heeft zij verzocht om het kind te adopteren, maar dat is afgewezen omdat te veel onzekerheid bestond omtrent de situatie waarin T.A. het gezag had verkregen. Hoewel hierdoor het gezinsleven is beperkt, is dit geen vergaande beperking, nu T.A. wel met het kind kon samenleven en ook het gezag heeft gekregen. Daardoor is art. 8 EVRM niet geschonden.