Pajak e.a. t. Polen, EHRM 24 oktober 2023, nrs. 25226/18, 25805/18, 8378/19 en 43949/19

In 2017-2018 is in Polen wetgeving aangenomen op grond waarvan de pensioenleeftijd voor rechters is verlaagd van 67 jaar tot respectievelijk 60 jaar voor vrouwen en 65 jaar voor mannen. Het HvJ EU heeft in 2019 al geoordeeld dat deze wetgeving discriminatie op grond van leeftijd opleverde. Het EHRM bevestigt dit oordeel en benadrukt dat er geen objectieve reden is om aan te nemen dat 60-jarige vrouwen niet meer de intellectuele capaciteiten hebben die voor het rechterschap nodig zijn. Het EHRM stelt daarnaast een schending vast van art. 6 lid 1 EVRM omdat er onvoldoende rechtsbescherming tegen de wetgeving bestond.

Plechlo t. Slowakije, EHRM 26 oktober 2023, nr. 18593/19

In 2006 is toestemming gegeven om onder meer Plechlo’s telefoongesprekken af te tappen in verband met een corruptieonderzoek. Dat onderzoek werd toen beëindigd, maar later, in 2016, is een nieuw onderzoek gestart waarbij de in 2006 verkregen gegevens weer werden gebruikt. Het Hof oordeelt dat er ernstige gebreken kleefden aan de oorspronkelijke machtiging om de telefoongesprekken af te tappen, waarbij bovendien te weinig procedurele waarborgen werden geboden. Art. 8 EVRM is daardoor geschonden.

Stoianoglo t. Moldavië, EHRM 24 oktober 2023, nr. 19371/22

Tegen de Moldavische Procureur-Generaal (PG) is in 2021 een strafrechtelijk onderzoek gestart op verdenking van ambtsmisdrijven. De PG werd daarbij automatisch geschorst; zijn beroepen hiertegen werden niet-ontvankelijk verklaard. Het EHRM overweegt dat andere beschikbare rechtsmiddelen niet effectief waren, ook vanwege het automatische karakter van de schorsing. Daarom hoefden ze niet te worden uitgeput in het licht van art. 35 lid 1 EVRM. Hieruit blijkt ook dat er te weinig rechtsbescherming is geboden in de zin van art. 6 lid 1 EVRM, al ziet het Hof in dat een schorsingsmaatregel in omstandigheden als deze op zichzelf gerechtvaardigd kan zijn.

Stott t. Verenigd Koninkrijk, EHRM 31 oktober 2023, nr. 26104/19

In het Verenigd Koninkrijk bestaat een sterk gedifferentieerd sanctiestelsel, met bijvoorbeeld verschillen ten aanzien van besluitvorming over vervroegde vrijlating en de voorwaarden daarbij. Het Hof oordeelt dat het bij zo’n sterk gedifferentieerd stelsel moeilijk is om te beoordelen of het gaat om een ongelijke behandeling van vergelijkbare gevallen. Hoe dan ook is er een ruime ‘margin of appreciation’, wat betekent dat de staat zelf keuzes kan maken omtrent de redelijkheid van de regimekeuze in een bepaalde situatie. Het Verenigd Koninkrijk heeft de grenzen van zijn beoordelingsvrijheid met zijn gedifferentieerde stelsel niet overschreden, zodat art. 5 jo. 14 EVRM niet zijn geschonden.

A.D. t. Malta, EHRM 17 oktober 2023, nr. 12427/22

Een minderjarige bootvluchteling is in 2021 op Malta aangekomen. In verband met de risico’s van coronabesmetting is hij twee weken in besloten quarantaine gehouden. Daarna is hij gedetineerd omdat zijn minderjarigheid nog niet vaststond. Het Hof acht de omstandigheden van detentie in verband met de kwetsbaarheid van de vluchteling in strijd met art. 3 EVRM. Detentie voor twee weken om besmetting met corona te voorkomen is niet in overeenstemming met art. 5 lid 1 (b) EVRM. Evenmin is langdurige detentie van een kwetsbare minderjarige vluchteling te verenigen met art. 5 lid 1 (f) EVRM. Art. 5 is dan ook geschonden.

C.P. en M.N. t. Frankrijk, EHRM 12 oktober 2023, nrs. 56513/17 en 56515/17

Toen C.P. nog samenwoonde met haar ex-partner heeft zij twee (door de ex-partner erkende) kinderen gekregen. Later is C.P. gaan samenwonen met M.N., die de biologische vader is van een van de kinderen. M.N. heeft een vaderschapsontkenningsprocedure gestart tegen de ex-partner, maar pas nadat de wettelijke termijn hiervoor al was verstreken. Het EHRM overweegt dat C.P. en M.N. niet overtuigend hebben uitgelegd waarom zij de vordering niet eerder hebben ingesteld. Vanwege het belang van dit soort termijnen voor de rechtszekerheid en duidelijkheid, en nu de nationale rechter de zaak zorgvuldig heeft beoordeeld, is art. 8 EVRM niet geschonden.

Dimaksyan t. Armenië, EHRM 17 oktober 2023, nr. 29906/14

De zoon van Dimaksyan is tijdens militaire dienstplicht geraakt door een ondeskundig afgeschoten kogel. Hij is naar een ziekenhuis gebracht, maar het transport duurde lang en de zoon overleed snel daarna. Het EHRM oordeelt dat de staat bijzondere verantwoordelijkheden heeft als het gaat om dienstplichtigen, zowel als het gaat om wapentraining als waar het gaat om medische noodhulp. Beide verplichtingen zijn in Armenië op papier nagekomen, maar in de praktijk zijn in deze zaak ernstige tekortkomingen te zien. Ook is onvoldoende onderzoek verricht naar de omstandigheden van overlijden. Art. 2 EVRM is dan ook in materieel en procedureel opzicht geschonden.

I.V. t. Estland, EHRM 10 oktober 2023, nr. 37031/21

I.V. heeft in 2006 een zoon gekregen, die later door een andere man is erkend. I.V. heeft diens vaderschap in Letland betwist, naar uiteindelijk bleek: succesvol. Intussen verhuisde de moeder naar Estland, waar adoptie door haar nieuwe partner werd toegestaan. Een beroep daartegen door I.V. werd afgewezen omdat diens vaderschap nog niet vaststond. Volgens het Hof heeft de Estse rechter ten onrechte geen rekening gehouden met de Letse vaderschapsontkenningsprocedure, terwijl hij daar wel van op de hoogte had moeten zijn. De procedure is onzorgvuldig geweest en de verschillende belangen zijn niet afdoende afgewogen, in strijd met art. 8 EVRM.

Internationale Humanitäre Hilfsorganisation e. V. t. Duitsland, EHRM 10 oktober 2023, nr. 11214/19

Een stichting met humanitaire hulpverlening als doel blijkt veel steun en donaties te geven aan twee Palestijnse organisaties die directe banden hebben met de terroristische organisatie Hamas. Daarop is de stichting ontbonden en zijn haar middelen in beslag genomen. Het EHRM overweegt dat het tegengaan van terrorisme (ook elders) een legitiem doel is; het bevorderen van goede, vreedzame internationale relaties is een kernwaarde van het EVRM. De nationale rechter heeft de banden met Hamas overtuigend vastgesteld en heeft zorgvuldig getoetst of andere maatregelen dan een verbod effectief zouden zijn. Gelet hierop oordeelt het Hof dat art. 11 EVRM niet is geschonden.