X. t. Nederland, EHRM 27 juli 2021, nr. 72631/17

In eerste aanleg is X veroordeeld wegens herhaaldelijke winkeldiefstallen. Zij is in hoger beroep gegaan en wilde bij de zitting aanwezig zijn, maar werk in het buitenland verhinderde dat. Een eerste uitstelverzoek werd toegewezen, maar een tweede werd afgewezen vanwege het belang van een vlot en effectief procesverloop. Het EHRM oordeelt dat dit procedurele belang ten onrechte zwaarder heeft gewogen dan het belang van X, voor wie de aanwezigheid ter zitting heel belangrijk was. Dit levert een schending van art. 6 lid 3 (c) EVRM op.

A.M. e.a. t. Rusland, EHRM 6 juli 2021, nr. 47220/19

Een transgendervrouw is na een geslachtsveranderende operatie gescheiden van haar oorspronkelijke echtgenote. De laatste heeft vervolgens bij de rechter beëindiging van de omgangsrechten tussen de vrouw en hun kinderen geëist, nu haar genderstatus beschadigend kon zijn voor de kinderen. De nationale rechter stemde daarmee in, zich baserend op wankel deskundigenbewijs. Het EHRM oordeelt dat de nationale rechter het deskundigenbewijs kritischer had moeten bejegenen en dat daarin onvoldoende grond was voor het ontzeggen van de omgangsrechten. Dit levert een schending op van art. 8 en bovendien, vanwege het onderscheid naar genderstatus, van art. 14 EVRM.

Ali Riza t. Zwitserland, EHRM 13 juli 2021, nr. 74989/11

Een Brits-Turkse voetballer heeft een contractueel conflict met zijn voetbalclub Trabzonspor, dat uiteindelijk via de club wordt voorgelegd aan het Arbitragehof voor de Sport (CAS) in Zwitserland. Dat verklaart zich onbevoegd om over de zaak te oordelen, onder meer omdat er geen internationaal element aan de zaak zou zitten. Het EHRM acht het twijfelachtig of Zwitserland voor dit CAS-oordeel verantwoordelijk kan worden gehouden, maar oordeelt in ieder geval dat dit oordeel niet onredelijk en voldoende uitgebreid gemotiveerd is. Het recht op toegang tot de rechter (art. 6 EVRM) is niet geschonden.

Bah t. Nederland, EHRM 22 juni 2021 (ontv.besl.), nr. 35751/20

Een asielzoeker heeft beroep ingesteld tegen een besluit tot vreemdelingenbewaring. De zitting zou op 19 maart 2020 plaatsvinden, maar op 17 maart sloten de rechtbanken vanwege de eerste corona-lockdown. Pogingen om de asielzoeker via een tele-/videoconferentie te horen slaagden vanwege de coronamaatregelen in de bewaringscentra niet. Wel is zijn advocaat via de telefoon gehoord. Het EHRM vindt het te billijken dat klager niet in persoon is gehoord, mede vanwege de onverwachte lockdown, de volksgezondheid, de beperkte gevolgen voor de asielzoeker en het feit dat het niet ging om een procedure in de zin van art. 6 EVRM.

D.A. e.a. t. Polen, EHRM 8 juli 2021, nr. 51246/17

Enkele Syrische vluchtelingen hebben verschillende keren geprobeerd de grens tussen Wit-Rusland en Polen over te steken om in Polen asiel te kunnen aanvragen. Zij zijn steeds teruggestuurd omdat ze niet aanvoerden dat ze vluchtelingen waren, ondanks interimmaatregelen die het EHRM had opgelegd om ervoor te zorgen dat hun asielverzoeken zouden worden behandeld. Overeenkomstig zijn uitspraak in M.K. e.a. t. Polen oordeelt het Hof dat dit onverenigbaar is met art. 3 en 4 P4 EVRM. Het ter discussie stellen van de legitimiteit van de interimmaatregelen, ook na herbeoordeling door het Hof, is bovendien strijdig met art. 34 EVRM.

Diosdalo Cabello Rondón,  Gerecht 14 juli 2021, zaak T-248/18

Een Venezolaanse politicus is op een EU-sanctielijst geplaatst waardoor zijn tegoeden zijn bevroren, onder meer omdat hij in Venezuela zijn positie heeft gebruikt om via de audiovisuele media op te roepen tot haat en geweld jegens oppositiepolitici en mensenrechtenverdedigers. Het Gerecht beoordeelt of de maatregelen verenigbaar zijn met de vrijheid van meningsuiting van art. 11 Hv, op basis van de criteria als neergelegd in de EHRM-rechtspraak. De conclusie is dat de maatregelen noodzakelijk en niet onevenredig zijn aan de doelstelling van het beschermen van democratie en rechtsstaat en niet in strijd zijn met de vrijheid van meningsuiting.

Europese Commissie t. Polen (tuchtrechtspraak), HvJ EU 15 juli 2021, zaak C-791/19

Naar aanleiding van een inbreukprocedure heeft het HvJ zich gebogen over de herziening van het Poolse tuchtrechtelijk systeem. Het concludeert dat dit systeem op verschillende punten onverenigbaar is met art. 19 lid 1 VEU, art. 47 Hv en art. 267 VWEU. De onafhankelijkheid van de Tuchtkamer is onvoldoende gegarandeerd; daarnaast is onvoldoende wettelijk omschreven in welke gevallen rechters tuchtrechtelijk kunnen worden aangesproken. Daardoor kunnen rechters vrezen voor vervolging vanwege de inhoud van hun uitspraken of het voorleggen van prejudiciële vragen; hun eigen onafhankelijkheid staat daardoor op het spel. Daarnaast zijn de tuchtprocedures zelf onvoldoende met waarborgen omkleed.

Gruba e.a. t. Rusland, EHRM 6 juli 2021, nrs. 66190/09 en 3 andere

In Rusland komt mannelijk politiepersoneel alleen in aanmerking voor ouderschapsverlof als hun vrouwelijke partners niet in staat zijn om voor de kinderen te zorgen. Het EHRM overweegt dat genderstereotypen, zoals opvattingen over rolpatronen, een ongelijke behandeling naar geslacht niet kunnen rechtvaardigen. Het is niet waarschijnlijk dat de operationele effectiviteit van de politie met dit onderscheid wordt gediend, nu geslacht minder bepalend zal zijn voor inzetbaarheid dan bijvoorbeeld functiecategorie. Art. 8 jo. 14 EVRM worden door dit onderscheid naar geslacht dan ook geschonden.