Tunikova e.a. t. Rusland, EHRM 14 december 2021, nrs. 55974/16, 53118/17, 27484/18 en 28011/19

Vier vrouwen zijn in Rusland het slachtoffer geworden van huiselijk geweld. De autoriteiten hebben weinig tot niets gedaan om hen daartegen te beschermen of achteraf een onderzoek in te stellen; het geweld zou daarvoor niet ernstig genoeg zijn geweest. Het EHRM benadrukt dat de wetgeving over huiselijk geweld in Rusland vergaand tekortschiet en dat er veel te weinig concrete beschermingsmaatregelen worden genomen. Bovendien is sprake van structurele discriminatie jegens vrouwen. Om deze met art. 3 en 14 EVRM strijdige situatie te remediëren, geeft het Hof onder art. 46 EVRM een reeks aanwijzingen voor aanpassing van wetgeving, beleid en uitvoeringspraktijk.

Stoyanov en Tabakov t. Bulgarije (nr. 2), EHRM 7 december 2021, nr. 64387/14

In 2013 zijn Stoyanov en Tabakov door het EHRM in het gelijk gesteld in een zaak over niet-tenuitvoerlegging van rechterlijke uitspraken. Naar aanleiding daarvan zijn nieuwe procedures gevoerd, maar ook de daarbij gedane uitspraken hebben nog niet geleid tot materiële resultaten. Het EHRM acht zich bevoegd om over de tenuitvoerlegging van deze nieuwe uitspraken te oordelen, al is de Europese procedure van toezicht op de tenuitvoerlegging van de eerdere EHRM-uitspraak nog niet afgerond. In de lange duur van de tenuitvoerlegging van de nieuwe uitspraken ziet het Hof duidelijke schendingen van art. 6 en art. 1 EP EVRM.

Stołkowski t. Polen, EHRM 21 december 2021, nr. 58795/15

De auto van klager werd in beslag genomen met het oog op het verzekeren van de betaling van een eventuele boete of schadevergoeding die mogelijk zou voortkomen uit een strafzaak tegen hem. Na veroordeling is betrokkene lang gevangen geweest. Toen hij daarna zijn auto terug wilde krijgen, bleek de waarde met een factor tien te zijn gedaald doordat er geen onderhoud aan was gepleegd. Het EHRM oordeelt dat de autoriteiten in strijd hebben gehandeld met hun algemene zorgplicht voor in beslag genomen goederen. De daardoor veroorzaakte schade was groter dan onvermijdelijk was, zodat het niet aanbieden van compensatie in strijd is met art. 1 EP EVRM.

Stolichna obshtina, rayon ‘Pancharevo’, HvJ EU 14 december 2021, zaak C-490/20

In Spanje is een geboorteakte afgegeven waarin twee vrouwen als moeder staan vermeld. Omdat een van de moeders Bulgaars is, wil zij ook een Bulgaars identiteitsdocument voor het kind aanvragen, maar dit wordt afgewezen omdat Bulgarije het homohuwelijk niet erkent. In het licht van art. 20 en 21 VWEU en art. 7 en 24 Hv oordeelt het HvJ dat alle lidstaten verplicht zijn om een door het gastland afgegeven document te erkennen waarmee dat kind met elk van zijn beide ouders zijn recht kan uitoefenen om vrij op het grondgebied van de lidstaten te reizen en te verblijven.

Standard Verlagsgesellschaft mbH t. Oostenrijk (nr. 3), EHRM 7 december 2021, nr. 39378/15

De uitgever van de krant ‘Der Standard’ beheert ook een online forum waarop gebruikers na registratie commentaar kunnen geven. Naar aanleiding van twee artikelen over politici zijn grove opmerkingen gemaakt. Om het de politici mogelijk te maken tegen de verantwoordelijken te procederen is de krant verplicht de gebruiksgegevens te openbaren. Het EHRM houdt de uitgever als ‘host provider’ verantwoordelijk voor de verspreiding van de uitingen. Het wijst op het grote belang van anonimiteit op internet voor de uitingsvrijheid en stelt vast dat – in strijd met artikel 10 EVRM - dit belang bij het procederen over reputatiebescherming niet voldoende is afgewogen.

Savran t. Denemarken, EHRM (GK) 7 december 2021, nr. 57467/15

Na strafvervolging wegens ernstige mishandeling is de dader ontoerekeningsvatbaar verklaard vanwege schizofrenie. Hij is gedwongen opgenomen, maar kreeg ook een uitzettingsbevel naar Turkije opgelegd. Een Kamer van het Hof achtte dit eerder in strijd met art. 3 EVRM omdat de zorg in Turkije niet goed genoeg zou zijn, maar de Grote Kamer ziet niet dat er een risico is van blootstelling aan een ernstige, snelle, onomkeerbare verslechtering van de gezondheid en van ernstig lijden. Wel is de uitzetting in strijd met art. 8 EVRM, onder meer omdat de geestesziekte als oorzaak van het strafrechtelijk handelen onvoldoende is meegewogen.

Samoylova t. Rusland, EHRM 14 december 2021, nr. 49108/11

In 2007 is een televisiereportage getoond waarin werd gespeculeerd op de onrechtmatige herkomst van het geld waarmee een openbaar aanklager (vervolgd wegens verduistering) zijn luxueuze datsja zou bekostigen. Daarbij werden ook het huisadres en foto’s van de binnenkant getoond. De echtgenote van de openbaar aanklager procedeerde over smaad en aantastingen van persoonsgegevensbescherming. Het EHRM stelt geen schending van art. 8 EVRM vast ten aanzien van de beweerde reputatieschade, maar wel van het privacyrecht in relatie tot het tonen van persoonlijke gegevens zoals het huisadres en haar belastingnummer.

S.-H. t. Polen, EHRM 16 november 2021 (ontv.besl.), nrs. 56846/15 en 56849/15

In 2010 zijn uit een Californische draagmoeder twee kinderen geboren. Zij hebben de Israëlische en Amerikaanse nationaliteit en wonen in Israël. Een van de wensouders is zelf Pools en wil dat de kinderen ook de Poolse nationaliteit krijgen, maar dit verzoek wordt afgewezen. Het EHRM oordeelt dat in dit geval deze afwijzing geen verstrekkende praktische gevolgen heeft voor de kinderen, die immers een nationaliteit hebben en in Israël wonen. Art. 8 EVRM is dan ook niet van toepassing en de klacht is niet-ontvankelijk.

Rovshan Hajiyev t. Azerbeidzjan, EHRM 9 december 2021, nrs. 19925/12 en 47532/13

In 2001 is er in Azerbeidzjan een onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van een radarstation uit de Sovjetperiode. Het daarover uitgebrachte rapport is niet openbaar gemaakt. Een journalist heeft het in 2010 opgevraagd, maar om formele redenen is zijn verzoek afgewezen. Volgens het EHRM gaat het hier om gemakkelijk te geven informatie over een onderwerp van algemeen belang, bedoeld voor een journalistieke reportage. Art. 10 EVRM is daarmee van toepassing. De beperking van de toegang tot deze overheidsinformatie berustte op een onredelijk restrictieve lezing van de toepasselijke wetgeving, in strijd met art. 10 lid 2 EVRM.

R.M. t. Letland, EHRM 9 december 2021, nr. 53487/13

R.M. is de moeder van X, die aan een affectieve stoornis lijdt en gedragsproblemen vertoont. De autoriteiten besluiten tot plaatsing van X in een kinderpsychiatrisch ziekenhuis en tot schorsing van R.M.’s ouderlijk gezag. R.M. houdt X echter verborgen. Het EHRM overweegt dat in Letland vaak te snel wordt besloten tot plaatsing op een psychiatrische afdeling, maar acht de gemaakte afwegingen in het onderhavige geval te billijken en niet in strijd met art. 8 EVRM. Voorts is X niet de effectieve toegang tot onderwijs ontzegd, zodat de klacht over art. 2 EP van de rol kan worden geschrapt.